(بر اساس منابع اهل سنت)

نویسنده :محمدسعید عشمآوی

    ترجمه : امیر رضایی

"خداوند می‌خواست که اسلام دین باشد، اما آدم‌ها از آن سیاست ساختند."

وی در این کتاب ادعا می‌کند که مسلمانان هرگز نتوانسته‌اند بین تعالی و تاریخ، و اخلاق و عمل تفکیکی روشن ایجاد کنند. این عدم تفکیک، برای مقامات سیاسی مسلمان خوشبختی به بار آورده است. این مقامات از خلفای اموی تا آخرین خلیفه عثمانی، مدعی بودند که "جانشینان خدا بر روی زمین‌اند". عشماوی در این کتاب ادعا می‌کند که این تاریخ مسلمانی، تحت تأثیر مناقشات سیاسی با خصیصه قبیله‌ای است که زیرپوشش دین پنهان شده است. وی معتقد است که اسلام سیاسی درواقع تغییر شکل تازه‌ای از قدسی شدن مسائل مورد مناقشه دنیوی است. به این معنا که نزاع‌های دنیوی را با برچسبی دینی مورد مناقشه قرار می‌دهند و برای کسب منافع دنیویِ خود، در پشت گزاره‌های دینی پنهان می‌شوند.

عشماوی در سراسر این کتاب، این سخن را به مخاطب یادآور می‌شود که دین کلی، جهانی و فراگیر است. اما سیاست جزئی، قبیله‌ای و محدود به مکان و زمان است. محدود کردن دین به سیاست، حبس کردن آن در یک قلمرو محدود در یک اجتماع در یک منطقه و زمان معین است. دین می‌خواهد بشر را به برترین درجه ممکن ارتقا دهد. اما سیاست تمایل دارد که در بشر پست‌ترین غرایز را برانگیزد. پرداختن به سیاست به نام دین، تبدیل دین به جنگ‌های پایان‌ناپذیر و به اختلافات بی‌پایان پیروان است.