(پژوهشی در تفکر میان فرهنگی و آیین گفتگو)

نویسنده : علی‌اصغر مصلح

پرسش اصلی این کتاب، چگونه بودن و چگونه زیستن «با دیگران» و هدف اصلی آن آشنا نمودن مخاطبان ایرانی با چهره ای خاص از جهان معاصر است. اثر حاضر در شش فصل نگاشته شده و به بررسی موضوع زیستن «با دیگری»، تاریخ تفکر و فرهنگ از دیدگاه فلسفۀ میان فرهنگی، بخش هایی از فرهنگ ایرانی–اسلامی و مناسبات حاکم بر جهان پرداخته است.

گزیده ای از کتاب :

فرهنگ ایرانی – اسلامی یکی از خویشاوندانِ نزدیک فرهنگ اروپایی است. این فرهنگ در مقایسه با فرهنگ چین و آفریقا بسیار به فرهنگ اروپایی نزدیک تر است. فرهنگ ایرانی – اسلامی در مواجهه با فرهنگ یونان، به همان ریشه هایی وصل شد که فکر و فرهنگ مدرن وصل است. علاوه بر این مسلمانان واسطۀ آشنایی مجدد اروپا با میراث فرهنگ یونانی بودند. با چنین سوابقی پیوند بین آنچه در دورۀ مدرن روی داد، با آنچه در فرهنگ اسلامی و ایران سابقه داشت نباید چندان دشوار می بود. مثلا فلسفه در عالم اسلام صورت های مختلف پیدا کرد و از جمله یکی از صورت های بسط آن در ابن رشد و مکتب وی بود. با توسل به ابن سینا و ابن رشد، می توان مسیر تحولات فکری اروپای مدرن را فهمید. این وضع را باید مقایسه کرد با آیین کنفوسیوس و دائو در چین و میزان خویشی آن با فلسفه های قرن هجدهم و نوزدهم. نزدیکی رابطه فرهنگ اسلامی با فرهنگ غربی لزوما به معنای همواربودن راه گفتگوی میان دو نیست. باید توجه داشت که خویشان نزدیک معمولا کشمکش و درگیری بیشتری با هم دارند. یعنی رابطه های گذشته، گاه نتیجۀ عکس دارد و خود منشا درگیری هاست. همین نکته دلیل برخی از نزاع های کنونی بین اسلام و غرب است.