كتاب حاضر فصلی است در بیان آغاز خلقت از رساله جسمانیات و طبیعیات در كیفیت تكوین حیوانات و بیان اصناف آنها. این كتاب در مجموع رساله بیست و دوم از رسائل اخوان الصفاست. به عبارت دیگر به منزله رساله حیوان شناسی اخوان است، آن هم به شیوه ایشان. در این رساله همه حیوانات از دام و وحوش طیور و حشرات كه از ستم آدمیان سخت به جان آمده‌اند نزد پادشاه پریان به دادخواهی آمده‌اند، نماینده و وكیل هر صنف سرگذشت محنت آلود خود را با عباراتی فصیح و مستدل بیان می‌كند، پادشاه پریان برای بررسی ادعای آنها به سخنانشان نیك گوش می‌دهد و با دیگران رای می زند و نظر و رای هر یك از نزدیكان خود را می‌پرسد. آدمیانی هم كه در محكمه حاضرند حقانیت خود را در تسخیر حیوانات و برتری خود بر آنان بیان می‌كنند. محكمه سرانجام رای خود را می‌دهد"."