جزیره سرگردانی و جلد دوم آن ساربان سرگردان نوشته  سیمین دانشور است .در این کتاب دو جلدی داستان تغییر عقاید یک دختر جوان به نام هستی قبل و در طول انقلاب اسلامی ایران روایت میشود . او یک هنرمند است .پدرش از طرفداران مصدق بوده و کشته شده (البته در راه مصدق شهید نشده بلکه اتفاقی و اشتباهی گلوله به او خورده)ومادرش هم دوباره ازدواج کرده ،هستی به همراه مادربزرگ خود زندگی می کند.مراد دوست هستی است او یک توده ای است که هستی را با زندگی سخت مردم درحلبی آباد ها آشنا می کند و سعی می کند این مردم را علیه شاه بشوراند و طی جریانی چون ترس از خودش بروز می دهد از چشم هستی می افتد.مادر هستی اصرار دارد که او با پسری به نام سلیم که فرزند خانواده ای ثروتمند است و مذهبی است ازدواج کند و وقتی هستی با سلیم آشنا می شود به او و عقایدش علاقه مند میشود و با او پنهانی ازدواج می کند(پایان کتاب جزیره سرگردانی).

به علت حضور هستی در قضیه حلبی آباد او به همراه مراد وعده ای دیگر دستگیر می شود. وقتی هستی در زندان است سلیم که به هستی شک دارد دوباره ازدواج می کند.مراد و هستی هم توسط ساواک در جزیره سرگردانی رها می شوند(جزیره سرگردانی بیابانی است نزدیک قم که مخالفان شاه را در آنجا رها می کردند تا بمیرند). در جزیره سرگردانی هستی تا پای مرگ میرود مراد که به خدا اعتقاد ندارد از خدا می خواهد که هستی را نجات دهد ،مراد در جزیره سرگردانی به خدا ایمان می آورد .شوهر مادر هستی ساربانی را اجیر میکند که هستی و مراد را نجات دهد و به این ترتیب آن دو از مرگ می رهند.بعد از این ماجرا هر چند وقت یکباربه هستی حالتی چون شهود دست می دهد.هستی از سلیم جدا می شود و با مراد ازدواج می کند ،در همین حین سلیم عقاید دینی خود را کنار می گذارد. انقلاب می شود و بعد از آن جنگ ،مراد می خواهد به جنگ برود هستی که مراد را عاشقانه دوست دارد مخالفت می کند ،آن ها با سیمین دانشور هم که استاد هستی است مشورت می کنند .سرانجام در یکی از شهود ها هستی در می یابد که باید اجازه دهد که مراد به جنگ برود...(پایان ساربان سرگردان) در این رمان به زندگی پوچ وسرگرمی های بیهوده طبقه مرفه، نفرت انگیزی استعمار و غارت کشور،بدبختی و فقر حاکم بر مردم و اکثریت مذهبی مردم اشاره می شود.