آخرین باری که شنیدید یک سیاستمدار، پزشک یا دادستان بگوید «من اشتباه کردم، تقصیر من بود» کی بوده؟ آخرین باری که خودتان چنین جمله‌ای را بر زبان آوردید چطور؟

«سیاستمداران بارزترین نمونه‌های کسانی هستند که خودشان را توجیه می‌کنند، و برای همین است که چنین مثال‌های گل درشتی از میانشان در می‌آید. هنر استفاده از فعل مجهول برساختهٔ خودشان است؛ وقتی خفتشان می‌کنی و دیگر راه فرار ندارند، به زور و زحمت خطایشان را می‌پذیرند اما مسئولیتش را به عهده نمی‌گیرند. بله، بله، اشتباهاتی صورت گرفت، ولی من نبودم، دستم بود، تقصیر آستینم بود، و از بردن نام آن آستین هم معذورم! ... ما از این رفتار سیاستمداران شگفت‌زده می‌شویم، جا می‌خوریم یا وحشت می‌کنیم، غافل از اینکه خودمان هم دست کمی از آنها نداریم...»

چرا این‌قدر اصرار داریم باورهای بی‌اساس، تصمیم‌های غلط و آسیب‌هایی را که به دیگران زده‌‌ایم توجیه ‌کنیم؟

چرا ریاکاری دیگران را خیلی راحت می‌بینیم اما دورویی و ریاکاری خودمان به چشممان نمی‌آید؟

آیا همه‌ٔ ما دروغگوییم یا واقعاً خودمان هم داستان‌های خودمان را باور می‌کنیم؟

کرول توریس و الیوت ارونسن، نویسندگان کتاب «کی بود کی بود؟»، که سالها در حوزهٔ روانشناسی اجتماعی مطالعه و تحقیق کرده‌اند با مثال‌هایی تکان‌دهنده از رخدادهای واقعی، به ما نشان می‌دهند که چرا پذیرش اشتباه این‌قدر برایمان دشوار است. توضیح می‌دهند ذهنمان با چه ترفندهایی به ما کمک می‌کند تا خودمان را موجه و برحق بدانیم و چطور حافظهٔ ‌ما هنرمندانه خاطراتمان را تحریف می‌کند تا به تصویر خوبی که از خودمان داریم خدشه‌ای وارد نشود.

مراقب باشید! بعد از خواندن این کتاب شانه‌ خالی کردن از زیر بار مسئولیت اشتباه‌هایتان به راحتی قبل نخواهد بود!