گستره‌ي ادبيات عملاً همه‌ي وجوه تلاش انساني را در برمي‌گيرد. با آن که ادبيات در ادوار مختلف و در شرايط گوناگون خواسته است رويکردهايي خاص، شيوه‌هاي زبانيِ ويژه، و حدود و قيود سفت و سختي در فرم داشته باشد، دغدغه‌هاي ادبيات و هنرمند ادبي به‌ندرت از مسائل مرتبط با وضعيت بشريِ محيط و زمانه‌ي نگارش آثار جدا بوده است... انگيزه‌ي اصلي اين پژوهش بررسيِ درون‌مايه‌هاي آثار ادبي معاصر ايران از ديدگاه اجتماعي، سياسي و فرهنگي بود ... و حاصلِ آن ... گزارش و تاريخچه‌اي شد از ادبياتِ [دوراني] ... که طي آن ادبيات نوين در ايران با شعر نو، داستان کوتاه، رمان، و نمايش‌نامه آغاز شد و سير نسبتاً سريعِ تکامليِ خود را پيمود. بدين لحاظ، در هر فصل اين کتاب، در ضمن بررسي و تجزيه و تحليلِ گه‌گاه مفصل‌ترِ برخي از اشعار و داستان‌ها از ديدگاه‌هاي گوناگون نقد ادبي ، نگاهي به بيش‌ترِ آثار مهم آن دوران شده است...