ترجمه : عباس پژمان

 

ژوزه ساراماگو، نویسنده‌ی پرتغالی است که در سال ۱۹۹۸ برنده‌ی جایزه‌ی نوبل ادبیات شد. برخی از آثار او عبارت‌اند از: بنای یادبود صومعه، تاریخ محاصره‌ی لیسبون، سال مرگ ریکاردو ریش، انجیل به روایت عیسی مسیح و کوری.«سال مرگ ریکاردو ریش»  که در سال در ۱۹۸۴ منتشر شد، در واقع مصاف فکری ساراماگو با دو نویسنده متفکر قرن بیستم است: فرناندو پسوآ و خورخه لوئیس بورخس. در این کتاب، دکتر ریکاردوریش یکی از شخصیت‌های خیالی فرناندو پسوآ وارد دنیایی خیالی می‌شود. ژوزه ساراماگو، با ذوقی سرشار او را پس از آفریننده‌اش زنده نگاه می‌دارد. داستان از جایی آغاز می‌شود که دکتر ریکاردو ریش به شهر لیسبون باز می‌گردد. او با خود کتابی به نام «خداوند هزار تو» نوشته هربرت کوئین ایرلندی را به همراه می‌آورد. ریش، که هنوز در مورد مدت اقامتش تصمیمی نگرفته است، در هتلی بورژوایی در لیسبون اقامت می‌کند که بتواند از روزمرگی آرام آنجا لذت ببرد. در آنجا با افراد زیادی، از جمله دو زن جوان به نام لیدیا و مارسندا، آشنا می‌شود و ....

 

کتاب با این گفته‌ی فرناندو پسوآ آغاز می‌شود: «اگر به من بگویند احمقانه است که آدم از کسی اینطور صحبت کند که هرگز وجود نداشته است، پاسخ می‌دهم که من هیچ دلیلی ندارم که لیسبون هم هیچوقت وجود داشته باشد یا خودم که این را می‌نویسم، وجود داشته باشم، یا فرقی نمی‌کند، هر کی دیگری، هر جای دیگری.»