نویسنده : غلامرضا ارژنگ

در این کتاب، ساختار زبان فارسی رسمی امروز، چنان که هست به روش علمی بررسی و توصیف می‌شود. غلامرضا ارژنگ در این کتاب ساختمان زبان را به طور عینی و به دور از جنبه‌های توهم زای ذهنی بررسی می‌کند. به نحو یعنی چگونگی رابطه‌ی کلمات با یکدیگر در درون گروه کلمات و رابطه‌ی گروه کلمات در درون جمله و رابطه‌ی جمله‌های تشکیل دهنده‌ی جمله مرکب با یکدیگر می‌پردازد. هچنین همپایگی کلمه یا گروه کلمات و همپایگی جمله را بررسی می ‌کند. در این کتاب ابتدا کوتاه‌ترین صورت‌های جمله در زبان فارسی شناخته‌ می‌شود. سپس درباره‌ی نقش کلمه در جمله بحث می‌شود و آنگاه از جمله های گسترش یافته، یعنی جمله‌هایی که با قید متمم اختیاری فعل همراهند ویا در آنها گروهی از کلمات عهده دار نقش دستور واحدی است سخن به میان می‌آید.

غلامرضا ارژنگ در پیش گفتار این کتاب آورده:

«در این کتاب از تعریف ‌های کاربردی و گاه تعریف‌های دُوری هم در که در منطق صوری ارسطویی چندان مقبول نیست استفاده شده است و حتی المقدور از به کار گرفتن پاره‌ای از اصطلاحات دستوری که توهم معنایی به همراه دارندو موجب گمراهی و انحراف ذهن می‌شوند، پرهیز شده و آنچه از اصطلاحات دستورهای سنتی گرفته شده نیز غالبا با تعریفی تازه به کار رفته است.