انقلاب اسلامی ،نبرد نمادها
نویسنده : مجيد استوار
همسویی نمادهایی مانند «رستم» و «امامعلی(ع)» بهعنوان نماد پهلوانی و شجاعت یا «سیاوش» و «حضرت عباس» بهعنوان نماد ازخودگذشتگی و ایثار موجبات قرابت و علاقهمندی ایرانیان به فرهنگ «اسلام شیعی» را فراهم کرد. در تکاپوی تعین این همگانیت و در دورانی نزدیکتر به ما-عصر مشروطه، ورود تجدد به عرصه سیاسی- فرهنگی ایران شکاف فربهی را میان «فرهنگ ایرانی» و فرهنگ «اسلامشیعی» به وجود آورد. گرچه برخی از روشنفکران مشروطه تلاشهای بسیاری برای همسویی «گفتمان تجدد» و «گفتمان اسلامی» انجام دادند، لکن توفیقی نیافتند؛ گویا بههیچروی قرابت نمادهای این دو گفتمان امکانپذیر نبود. استوار مینویسد: «چگونه میتوان بدون نوزایش دینی، جهان تجدد را با جهان اسلام پیوند داد؟» (ص 91) ناکامی در این همگرایی، روشنفکران را بر آن داشت تا با رجعت به «ایران باستان» و همسوسازی نمادینِ «جهان باستان» و «جهان تجدد»، بتوانند طریقی برای رسیدن به اهداف مشروطه پیدا کنند، که در نهایت ماحصل این همدلی رضاشاه پهلوی بود. زینپس «پهلویها» کارگزارانی بودند جهت تحقق بیچونوچرای نمادهای غربی و متجددانه که حمایت روشنفکران غربگرا را نیز در پیداشت. رضاشاه و بهخصوص محمدرضاشاه با خوانشی جدید از زیست- جهانِ ایرانی باستان، عامدانه موجب انزوای «اسلام شیعی» و نمادهای آن شدند. نیمه اول قرن 14شمسی، دوران یکهتازی نمادهای غربی بهوسیله روشنفکران متجدد و دربار بود. ایشان با اقداماتی نظیر تاسیس مراکز فرهنگی، فراموشخانهها، تغییر چهره و زبان ایرانیان و حتی ظاهر شهرها و...، قصد داشتند هرچه سریعتر این نمادها را در فرهنگ مردمان غالب و آن را به سبک زندگی مبدل کنند. علاوه بر این پهلوی دوم با خوانشی جدید از نمادهای ایرانی، بهویژه «کوروش کبیر» بهعنوان مظهر عظمت و قدرت ایران، در مقام همسویی نمادهای ایرانی و غربی قرار گرفت. با ظهور روشنفکران مذهبی از دهه 30 به بعد، خوانشی جدید از اسلام شیعی نمایان شد که توانست نمادهای این گفتمان را در میدان اجتماعی- سیاسی کشور بازتولید کند. استوار معتقد است که چهرههایی همچون علی شریعتی و آیتالله خمینی، بهعنوان دو نفر از چهرههای نمادساز، با زنده کردن نمادهای شیعی، نمادهای غربی را به چالش کشیدند و نبرد نمادین نوینی در عرصه فرهنگی- سیاسی کشور آغاز شد. از سویی، شریعتی بهعنوان روشنفکری مذهبی با برجستهکردن نام «امام حسین» و «ابوذر»، بهعنوان نمادهای مبارز شیعی به بازتولید «اسلامی انقلابی» از اسلامی «واتیکانیزه» شده پرداخت. از دیگر سو امامخمینی با تاکید بر عاشورا و فرهنگ شهادتطلبی، بهعنوان نماد مبارزه حق علیه باطل، توانست در بسیجکردن توده مردم علیه نمادهای غربی و ضدشیعی و ایجاد فضایی انقلابی، نقش بسزایی ایفا کند.
مشخصات کتاب انقلاب اسلامی ،نبرد نمادها
مشخصات | |
---|---|
شناسنامه کتاب | |
عنوان : | انقلاب اسلامی ،نبرد نمادها |
ناشر : | نشر نگاهمعاصر |
نویسنده : | مجيد استوار |
نوبت چاپ : | 2 |
تاریخ انتشار : | 1396 |
نوع جلد و قطع : | شومیز - رقعی |
تعداد صفحات : | 272 |
شابک : | 9786005747744 |
وزن (گرم) : | 310 |
- رمان ، داستان کوتاه
- زبان اصلی
- شعر
- تاریخ،فلسفه،سیاست
- ادبیات،نقد ادبی،زبان شناسی
- قرآن،دین،دین پژوهی
- هنر،موسیقی،معماری،عکاسی
- سینما، تئاتر
- فرهنگ و واژه نامه
- روانشناسی،علوماجتماعی،تربیتی
- اقتصاد،مدیریت،حقوق
- کودک و نوجوان
- خانواده،سرگرمی،عمومی
- علمی، فنی، آموزشی
- پزشکی،بهداشت،ورزشی
- لوح فشرده (CD , DVD)
- نشریات
- نقشه،اطلس،جغرافی
- کتابهای 50 درصد تخفیف