(گزارش زیباشناختی و باورشناختی بیست غزل (حافظ))

نویسنده : میرجلال‌الدین کزازی

این كتاب اثری انتقادي است که 20 غزل از غزلیات حافظ را از منظر زيباشناختي و باورشناختي مورد بررسی قرار می دهد.

گزیده ای از کتاب :

اي پادشاه حسن! خدا را! بسوختيم؛

آخر، سوال كن كه: گدا را چه حاجت است؟

اي آنكه خسرو خوباني و بر سرزمين زيبايي فرمانروا! تو را به خدا سوگند مي دهم كه دل بر ما كه در آتش شيفتگي مي گدازيم، فروسوزي؛ هان! باري بپرس كه نياز ما، گدايان در تو، چيست.

زيباشناسي

پادشاه با گدا ناسازي دارد. سوال در معني پرسش به كار رفته است؛ در معني دريوزه، با گدا و حاجت ايهام تناسب مي سازد. پادشاه حسن استعاره اي است آشكار از يار؛ در اين آميغ، استعاره اي كنايي نيز نهفته مي تواند بود: زيبايي قلمرويي پنداشته آمده است كه پادشاه آن يار حافظ است. سوختن استعاره اي است از گونه پير و از رنج و آزار بسيار. پرسيدن نياز را مي توانيم مجازي از گونه سبب و مسبب از برآوردن آن بشماريم: نياز كسي را مي پرسند، تا آن را برآورند.