(حسین‌بن منصور حلاج و آثار او)

نویسنده : یاشار نوری اوزترک  

   ترجمه : توفیق سبحانی

حسین‌بن منصور حلاّج در تاریخ بشریت یکی از ستون‌های رفیعِ ایمان، عشق و شرف است، به عنوان شهیدی که همه مکتب‌های تفکر اسلامی را تحت تأثیر قرار داده، در دل‌ها جایگاهی خاص برای خود فراهم کرده است. زندگانی پر از مجادلات شرف‌آمیز او، روز به روز نمادی‌تر می‌شود و برای کسانی که می‌خواهند پیوندی با جانِ جهان برقرار کنند به صورت الگوی گریزناپذیر هر روز اعتبار بیشتری کسب می‌کند. درنظر مسلمانان، حلاّج از اولیایی است که خدمت به انسانیت را دَینِ هستی می‌داند و در زیّ یکی از شکوهمندترین نمونه‌های شعور نبوی است که صاحبان اندیشه‌های نو را با تلقین به وصال روحانی می‌رساند و این همه را با شهادت خود به اثبات رسانده است. تأثیر پربرکت این ولیّ خدا را در روزگار ما در وجود یکی از اندیشمندان بزرگ اسلام، شاعر و فیلسوف بزرگ محمّد اقبال می‌بینیم. در سایه اندیشه‌های حلاّج و مولانای رومی که تداوم وجود حلاّج است از داشتن دانشمندی بزرگ چون اقبال احساس غرور می‌کنیم. حتّی وجود اقبال به تنهایی کافی است نشان دهد که زندگانی حلاّج و خاطره او تا چه حدّ با اهمیت و شایان احترام است. این کتاب که یکی از اهداف آن هم نشان دادن ارتباط حلاّج و اقبال است، در سال‌هایی که نویسنده هنوز دانشجو بود آماده شد و در سال ۱۹۷۶ زمانی که راقم این سطور به عنوان مربّی وارد دانشگاه می‌شد انتشار یافت. فاصله تقریبا ۲۰ ساله‌یی سپری شد.