نویسنده : رابرت هیلن‌‌براند

    ترجمه : اردشیر اشراقی

بدون شک نام روبرت هیلن برند، مورخ و متخصص برجستۀ تاریخ هنر و معماری شرق، در میان محققین این شاخه از پژوهش هنر از اعتبار و جایگاه ویژه ای برخوردار است. کتاب «معماری و هنر اسلامی» اگر نگوییم جذاب ترین، بدون شک جامع ترین اثر هیلن برند در این موضوع است. ساختار کتاب به صورت بررسی مورد به مورد اشیا و آثار هنری برجای مانده از هر دوره و نهایتاً تحلیل روح حاکم بر هر دوره با توجه به آثار، مورد بررسی می باشد. بدین منظور هیلن برند علاوه بر هنر، به ناچار در ابتدای هر فصل به طور مختصر تاریخ تحولات سیاسی و اجتماعی هر دوره را شرح و تفسیر کرده است. زمان بررسی شده در کتاب از دورۀ امویان تا دوران امپراتوری عثمانی را دربرمی گیرد و گسترۀ جغرافیایی آن به پهنای تمام امپراتوری اسلامی (از هند تا اندلس اسپانیا) است. بدین ترتیب از شرح و بررسی زیبایی های «الحمرا» تا توضیح چگونگی فائق آمدن تصویرگران و مجسمه سازان مسلمان بر محدودیت های موجود، و از توصیف کاروانسراهای بدیع برجای مانده تا چگونگی پدید آمدن شهر- قصرها، همگی موضوعاتی هستند که می توان انتظار شرح آنها را به بهترین نحو در این کتاب داشت. کتاب تحلیل و تفسیرهایش پیرامون آثار هنری را به 211 عکس بدیع مستند کرده است.