نویسنده : ولادیمیر واینوویچ

    ترجمه : بیژن اشتری

اثر فوق با ویژگی های طنز انتقادی و مضمون انسانی، شخصیت پردازی های قوی و هوشمندانه، با دیالوگ های استعاری و نقدی تند و تیز بر شرایط زندگی در شوروی هنگام آزاد شدن جو سیاسی موجود در زمان گورباچف انتشار یافت.

رمان نویسی به اسم یفیم سیمونوویچ راخلین که اکثر رمان هایش حول انسان های خوب، پاک و شریف می گردد، متوجه می شود که اتحادیه ی نویسندگان به اعضای خود بر حسب مقام و مرتبه هر شخص کلاه هایی جورواجور ( از جنس پوست موش آبی، موش خرما، گوزن و… ) می دهد. یفیم بی درنگ منتظر است بفهمد در چه جایگاهی قرار دارد و درخور گرفتن چه کلاهی است! اما بعد متوجه واقعیتی ناخوشایند و بی عدالتی هایی می شود که  … .

گزیده ای از کتاب
بعضی وقت ها سعی می کردم که از زیر این کار شانه خالی کنم. به یفیم گفتم: « چرا نظر مرا می خواهی؟ خودت می دانی که مدت هاست نقدنویسی را رها کرده ام. در این مملکت به کسی اجازۀ نقد جدی نمی دهند و اگر آدم نتواند به صورت جدی و آزادانه نقد کند پس همان بهتر که اصلا ننویسد. من در موسسه انتشاراتی کار می کنم و حقوقی هم دریافت می کنم و هیچ قصدی هم برای شروع کار نقدنویسی ندارم. هیچ علاقه ای هم به نقد کتاب شما یا نقد کتاب کس دیگر ندارم.

یفیم از خجالت سرخ شد و به من اطمینان داد که از من هیچ نقد مفصل مکتوبی نمی خواهد و فقط طالب اظهارنظر شفاهی من دربارۀ کتابش است. او بار دیگر تاکید کرد که نظرات من فوق العاده تخصصی است و بی نهایت برایش اهمیت دارد و باید اذعان کنم، بنده نهایتا مغلوب این استدلال ها شدم و موافقت کردم نظراتم را دربارۀ کتابش بگویم.