(روشنفکران روسیه در دوره‌ی وحشت استالینی)

نویسنده : نادژدا ماندلشتام

   ترجمه : بیژن اشتری

روايت خاطراتي كه نادژدا با همسرش اوسيپ داشته است، اوسيپ از معروفترين شاعران روسي است كه در قرن بيستم مي‌زيسته، مادرش معلم و پدرش تاجر چرم بوده. نادژدا به مدت نوزده سال همسر اوسيپ بود و پس از آن به عنوان همسر بيوه ي او روزگار گذراند. همسري چنين هنرمند بزرگي، خود زمينه ساز شهرت نادژدا گشت. او تا واپسين لحظات عمر به اوسيپ وفادار ماند و به شوق ديدن او در انتظار مرگ به سر مي‌برد و سرانجام به آرزوي خويش دست يافت و در رختخواب خويش براي هميشه چشم از دنيا فرو بست و به همسرش پيوست.

گزیده ای از کتاب :

همه آن قاتلان، تحريك آفرينان و خبرچينان داراي يك ويژگي مشترك بودند: هرگز به ذهنشان خطور نمي كرد قربانيانشان روزي دوباره برخواهند خاست و سخن خواهند گفت. آن ها هم تصور مي كردند كه زمان متوقف شده است؛ به راستي اين نشانه ي اصلي بيماري بود. آن ها سعي داشتند به ما بباورانند كه در كشورمان هرگز هيچ تغيير دوباره اي رخ نخواهد داد و حالا اين به عهده ي بقيه جهان است كه از الگوي ما تبعيت كند و وارد « عصر جديد» ي شود كه در پي ورود به آن، ديگر هيچ نيازي به تغيير در هيچ كجاي جهان نخواهد بود.