(مسائل شعر و بررسی شعر جديد و جوان امروز)

نویسنده : علی باباچاهی

علی باباچاهی در سه دهه‌ی اخیر، شاعری جریان‌ساز و منتقدی جنجالی و بحث برانگیز بوده‌است. او به قولی: «با پنج دهه فعالیت جنون‌آمیز شاعری، به یکی از بزرگان شور و جنون بدل شده‌است». در زمینه‌ی نقد و پژوهش اما به گواه تالیفات متعدد، او به دور از شتاب و عتاب و با دقتی علمی به نقد و بررسی وضعیت شعر امروز ایران می‌پردازد. کتاب حاضر «گزاره‌های منفرد، سه جلدی» ناظر بر این مدعاست. جلد اول این کتاب به مقولات مستقل شعری می‌پردازد. نیما‌‌شناسی عنوان مناسبی برای بخشی از این اثر است که بر مراحل تکاملی شعر نیما -از آغاز تا پایان- درنگ می‌کند. ظرفیت‌های پنهان شعر نیما را برمی‌شمارد و سلوک و صبوری عاشقانه‌ی بنیانگذار شعر نو فارسی را در تجربه‌های متنوع شعری او نشان می‌دهد. افزون بر این، شعر نخستین پیروان نیما در این کتاب، مورد مطالعه‌ای انتقادی قرار می‌گیرد. بر همین مبنا سپیده‌دم و یا مطلع درخشان شعر نو فارسی به نسل جدید معرفی می‌شود. اشاره به کژتابی‌ها و سهل‌انگاری شعر دهه‌ی‌ مورد اشاره نیز از نظر پنهان نمی‌ماند. جلد دوم و سوم این کتاب به «مسائل شعر و بررسی انتقادی شعر جدید و جوان امروز ایران» می‌پردازد. این دو جلد در واقع به شعر بعد از انقلاب اختصاص دارد. از این منظر نخستین کتاب مرجعی است که در این مورد تالیف شده است. در این دو جلد افزون بر نقد و بررسی شعر جدید و جوان و جریان‌های شعری مربوط به آن به چهره‌های نسل پیش که در این مقطع به تکوین آثاری ابتکاری و بعضاً «متفاوت نویسی» پرداخته‌اند، اشارات لازم به عمل آمده است. نکته‌ی قابل ذکر این است که در این دو جلد تمامی مجموعه شعرهای شاعران جوان و غیرجوان (تا سال 1380) مورد بررسی قرار گرفته و بنا به ضرورت طرح مقولاتی خاص، به این مجموعه شعرها -به عنوان مآخذ- اشاره شده است. شعر «غیبت‌گرا»، «گرایش‌های گفتاری»، «شعر متعارف، شعر غیرمتعارف»، «شعر ساختاری و غیرساختاری»، «متفاوت‌نویسی و بخشی از شاعران جوان» و... از جمله مباحثی است که در کتاب مطرح شده‌است.