نویسنده : محمدسعید ذکایی

پژوهش کیفی به‌گونه‌ای درهم‌تنیده ،هم به متن، هم به خود سوژه‌ها و هم به خود محقق توجه دارد. محقق بخشی از میدان تحقیق است و به درجاتی بر آن تأثیر می‌گذارد یا از آن تأثیر می‌پذیرد. نقش حداکثری محقق ایجاب می‌کند تا مهارت‌های ارتباطی و انسانی خود را تقویت و به صورت عمیق در آن بازاندیشی کند. اهمیـت متن در سنـت کمّـی، به‌واسطه‌ی اصرار محقق بر نگاه بیرونی و عینی و بی‌طرفانه به سوژه‌ها، محدود و گاه غایب است و اگرچه بازاندیشی رقیق در میدان پژوهش تا اندازه‌ای امکان توجه به متن تأثیرگذار بر واکنش مخاطبان پژوهش را فراهم می‌سازد، این بازاندیشی حداقلی است. از سوی دیگر، فضای کیفی عموماً تحقیق را مشارکتی می‌بیند و از این رو میل به دریافت یک‌سویه‌ی اطلاعات از راویان مدنظر نیست. برای نمونه، در گونه‌هایی از پژوهشِ مشارکتی نمونه‌های پژوهش در تمام مراحل پژوهش از طراحی و تدوین سؤالات، جمع‌آوری اطلاعات و فعالیت میدانی گرفته تا تجزیه‌وتحلیــل و تفسیر اطلاعات و حتی اشاعه و ترویج آن دخیل است. سوژه‌ها بخشی از فرایند پژوهش به شمار می‌آیند و درگیرکردن و فعال‌سازی آن‌ها بخشی از سیاست پژوهش است.
                                                                                                                                                                               

                (از مقدمه‌ی مؤلف)