نویسنده : پل کارتلج

   ترجمه : اکبر معصوم‌بیگی

دموکريتوس، فيلسوف بزرگ يوناني، را پايه‏ گذار نظريه ‏ي اتمي دانسته ‏اند. البته مورخان سهم لئوکيپوس را ناديده نگرفته‏ اند، با اين همه، دموکريتوس است که از نظريه‏ ي اتم ‏باوري نظامي جامع و کلّي پرداخت که فيزيک، کيهان ‏شناسي، روان‏شناسي و يزدان‏ شناسي را نيز در بر مي ‏گيرد. هم‌چنين گفته ‏اند که درباره ‏ي گستره‏ ي پهناوري از موضوع ‏ها، ازجمله رياضيات، اخلاق، نقد ادبي، انسان‏ شناسي و نظريه ‏ي زبان نيز قلم زده است. بيش‌ترِ آثار دموکريتوس از ميان رفته است و جز نقل قول‏ هايي درباره ‏ي اخلاق چيزي از او برجا نمانده است و اگر ارسطو در برخي آثار خود به بحث و انتقاد از آراي دموکريتوس نمي‏ پرداخت، بي‏گمان بسياري از نکتـه‏ هاي نغز انديشـه ‏ي فلسفي او بر ما پوشيده مي ‏ماند.