(راهنمایی برای تسهیل‌گران و مدرسین کارگاه‌ها و فرایندهای گروهی)

نویسنده : صندوق کودکان سازمان ملل‌ 

   ترجمه : الهه میرزایی ،امید زمانی

بسیاری از کارگاه‌ها، سمینارها و جلسات آموزشی اساساً مقولاتی رسمی هستند که در آن‌ها شرکت‌کنندگان ملزم به شنیدن تعداد زیادی سخنرانی از پشت چند ردیف صندلی هستند و روابط در میان آن‌ها به‌صورت سلسله مراتبی است.

سخنرانان اغلب موضع خاصی در مورد موضوعات دارند و سعی می‌‌کنند دیدگاه‌ها و اطلاعات خود را به‌وسیله سخنرانی به شنوندگان منتقل کنند، و با استفاده از شوخ‌طبعی و گیرایی فردی مستمعین را پذیرا نگه دارند. جلسات بحث و گفتگو نیز اغلب شامل یک سری دیگر سخنرانی رسمی و تبادل نظرهای ناچیز می‌باشد.

در چنین شرایطی، بسیاری از مطالب را شنوندگان نمی‌گیرند. اما در طی چند دهه گذشته، اهمیت فرایندهای مبتنی بر مشارکت در وقایع گروهی تشخیص داده شده‌است.

مصورسازی در برنامه‌های مشارکت‌محور ؛ VIPP تلاشی است برای تغییر فرهنگ حاکم بر سمینارها. VIPP ترکیبی خلاق از روش‌های مشارکت‌محورِ حاصل از ۲۵ سال تجربه در آموزش بزرگسالان و توسعه آن می‌باشد.

VIPP برخواسته از دو مکتب فکری می‌باشد: 1) نهضت‌های مردمی و مشارکتی آمریکای لاتین که توسط افرادی مانند پائولو فرری و اورلاندو فالس بوردا پایه‌گذاری، و روش متا‌پلان ؛ فرا برنامه که توسط ابرهارد شنل و تیمش در دهه ۱۹۷۰ در آلمان ابداع شدند.
مورد دوم در دهه ۱۹۸۰ توسط "بنیاد آلمانی توسعه بین‌المللی" در کارهای مربوط به توسعه به‌کار گرفته‌شد. VIPP در فاصله میان سالهای ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۳ توسط "برنامه ارتباطات و اطلاعات یونیسف" در بنگلادش، با همکاری دکتر هرمان‌ تیلمن و دکتر ماروجا سالاس، و بخش "آموزش مربیان یونیسف" در نیویورک و مربی با تجربه نپالی دوبیر بانیت، تدوین شد.

VIPP مجموعه‌ای است از تکنیک‌هایی که به‌منظور تشویق افراد تحصیل‌کرده به مشارکت و همکاری با کارشناسان سازمان‌های دولتی و غیردولتی و همکارانشان تهیه شده است. البته از آن در سطوح پایین نیز می‌توان به‌منظور آموزش افراد برای کار در سطح جامعه استفاده کرد. در فرایندهای VIPP، از روش‌های مشارکت‌محور متعدد استفاده می‌شود: استفاده از کارت، بحث‌های مصور، بارش افکار، مناظره و نقاشی. شرکت‌کنندگان تمرین‌های متنوعی، از بحث در جلسه عمومی گرفته تا کار در گروه‌های کوچک یا بزرگ تا انجام فعالیت‌هایی که ممکن است حتی آن‌ها را به خارج از اتاق نیز بکشاند انجام می‌دهند و در تمام مدت فعال و خلاق باقی می‌مانند.