نویسنده : حسين بشيريه

نوسان ساختار قدرت سیاسی در رژیم فعلی ایران به گونه‌ای است كه می‌توان از امتناع ساختاری گذار به دموكراسی در آن سخن گفت." این نتیجه‌ای است كه حسین بشیریه در پایان یكی از فصل‌های كتاب "گذار به دموكراسی" می‌گیرد. كتاب "گذار به دموكراسی" مجموعه‌ای است از چند مقاله كه به كوشش حسین بشیریه منتشر شده است. در این كتاب، سه مقاله به قلم حسین بشیریه، چهار مقاله ترجمه شده از زبان انگلیسی و یك مقاله، نوشته‌ی منصور انصاری است. سه مقاله‌ای كه نوشته‌ی حسین بشیریه است و سه فصل اول كتاب را تشكیل می‌دهند، در واقع چهارچوب اصلی آرای مطرح شده در كتاب هستند و مقالات بعدی به نوعی به مسائل فرعی‌تر در زمینه‌ی "گذار به دموكراسی" می‌پردازند. عنوان اولین مقاله‌ی این كتاب، "موج جدید نظریه‌های گذار به دموكراسی" است. بشیریه در این مقاله بیشتر نظریه‌های متأخر درباره گذار از رژیمی‌ غیر دموكراتیك به رژیمی دموكراتیك را بررسی می‌كند. او نظریه‌هایی را كه درباره شكل‌های مختلف گذار از رژیم اقتدارطلب به نظام دموكراتیك، زمینه‌های اجتماعی و كارگزاران گذار به دموكراسی و فرایند استقرار و تحكیم دموكراسی در كوتاه مدت وجود دارد، صرفا مطرح می‌كند تا در مقالات بعد با استفاده از این پایه‌ی نظری نمونه‌های واقعی گذار به دموكراسی و نیز مورد ایران را تحلیل كند. یكی از نكات مهم این مقاله، تأكیدی است كه بشیریه بر نقش نخبگان حاكم (هیأت حاكمه) در فرایند دموكراتیزاسیون می‌كند. او می‌نویسد «این باور رایج كه دموكراسی در نتیجه‌ی عواملی چون رشد اقتصادی، توسعه و بالا رفتن سطح سواد به وجود می‌آید در سال‌های اخیر به نقد كشیده شده است».