(بر پایه‌ی کهن‌ترین نسخه‌ی موجود در کتابخانه‌ی لکهنو)

به کوشش : محمدرضا توکلی‌صابری

"سفرنامه ناصرخسرو" یکی از معروف ترین کتاب ها در ژانر سفرنامه است که "ناصرخسرو قبادیانی بلخی" آن را طی سفر هفت ساله ای که داشته، به رشته ی تحریر درآورده است. به سبب اهمیت ادبی و نگارشی این اثر و همچنین انعکاس تصاویر اجتماعی، فرهنگی و تاریخی که در آیینه ی "سفرنامه ناصرخسرو" به چشم می خورد، این اثر مورد توجه پژوهشگران و ادیبان زیادی بوده است. از جمله نسخه های اخیری که از "سفرنامه ناصرخسرو" مورد تصحیح قرار گرفته، کتاب پیش رو می باشد که "بر پایه کهن ترین نسخه موجود در کتابخانه لکهنو" و به "کوشش محمدرضا توکلی صابری" تنظیم شده و انتشارات علمی و فرهنگی آن را در پانصد و بیست و نه صفحه در اختیار مخاطبین قرار داده است.
این گزارش درخشان هفت ساله که از مرو شروع گشته و در بلخ پایان یافته، شرح بی نظیری از مشاهدات "ناصرخسرو قبادیانی بلخی" از روزگاران گذشته ی شهرهای مهم ایران زمین همچون سرخس، نیشابور، دامغان، سمنان، ری، جوین، بسطام، قزوین و شمیران را ارائه می کنذ و همچنین این رویکرد دقیق مشاهده ای درباره ی شهرهای خارج از ایران نظیر حلب، هیفا، بیروت، بیت المقدس، مکه، مدینه، قاهره و اسکندریه نیز رعایت شده است. به این ترتیب "سفرنامه ناصرخسرو" علاوه بر اینکه در زمره ی نخستین سفرنامه های نوشته شده به زبان شیرین فارسی است، یک منبع مهم تاریخ نگاری نیز به حساب می آید. "ناصرخسرو" در نگارش این اثر سبکی منحصر به فرد ارائه داده که در آن تلاشی برای متاثر نمودن مخاطب صرفا با لفاظی و مهارت های نوشتاری ننموده است؛ بلکه با شرح دقیق چیزهایی که به چشم خود دیده است، مخاطب را نیز در لذت مشاهده ی آن موارد دخیل می کند.