مجموعة حاضر چکیدة هزارسال شعر فارسی است و به زندگی و شعر صد شاعر برجسته از رودکی تا امروز و معرفی سبک ‏های مختلف شعر فارسی می‏ پردازد. شیوة شعر هر شاعر بررسی شده و با گزیده‏ای از سروده ‏های او و ذکر منابع مطالعاتی کامل شده است. شعر نو و شاعران معاصر بخش بزرگی از کتاب را به خود اختصاص داده‏‌اند.

آن‌گونه که شافعی در مقدمه کتاب بر آن تاکید کرده است، معیار گزینش این شاعران برای ارایه سبک و نمونه آثارشان در این کتاب از منظر عرصه‌های گوناگون زبانی، تصویری، مضمون، قالب و تحولی که در این عرصه‌ها ایجاد کرده‌اند، بوده است.

شافعی در این اثر خلاصه‌ای از چگونگی پیدایش هر سبک یا مکتب شعری در شعر فارسی، زندگینامه کوتاه شاعر، بیت، قطعه یا بندی از اشعار به عنوان نمونه، برای آشنایی اولیه با شیوه بیان شاعر و سپس معرفی سبک هر شاعر را ارایه کرده است.

ترتیب مطالب کتاب بدین شیوه است: پیشگفتار، ادوار شعر فارسی، سبک خراسانی، سبک بیانبین در دوره سلجوقی، سبک عراقی، سبک حد واسط یا مکتب وقوع، سبک هندی، دوره بازگشت ادبی، دوره مشروطیت، سبک شعر نو، آشنایی مختصری با قالب‌ها و اشکال مختلف شعر فارسی، برخی اصطلاحات شاعری، ادبی، هنری و واژه‌نامه.

در «سبک خراسانی» شاعرانی چون رودکی، کسایی مروزی، فرخی سیستانی، منوچهری، اسدی طوسی و باباطاهر، در «سبک بینابین در دوره سلجوقی»، ناصر خسرو، خیام، سنائی، ظهیر فاریابی و نظامی، در «سبک عراقی» شاعرانی مانند عطار، سعدی، مولوی، خواجوی کرمانی، عبید زاکانی، سلمان ساوجی و حافظ، در «سبک حد واسط یا مکتب وقوع»، بابافغانی، محتشم کاشانی، وحشی بافقی، در «سبک هندی» کلیم کاشانی، صائب تبریزی و بیدل دهلوی، در «دوره بازگشت ادبی» هاتف اصفهانی، یغمای جندقی و نشاط اصفهانی و البته دیگر شاعران این دوره‌ها معرفی شده‌اند.

عارف قزینی، ابوالقاسم لاهوتی، فرخی یزدی، پروین اعتصامی و میرزاده عشقی در «دوره مشروطیت» و از نیما یوشیج به بعد بیشتر شاعران موثر و جریان‌ساز در «سبک شعر نو» معرفی شده‌اند.

در پایان معرفی هر سبک یا دوره شعری و همچنین معرفی هر شاعر در هریک از این ادوار، منابع مطالعاتی برای مطالعه کامل‌تر و بیشتر در این زمینه معرفی شده است.