نویسنده : فرهاد طاهری

کتاب سید محمد فرزان اثر فرهاد طاهری، از مجموعه کتاب شخصیت‌های مانا، در شرح احوال معلم بیرجندی نوشته شده است. در این اثر هیچ اطناب و حاشیه‌گویی در متن دیده نمی‌شود. محتوای کتاب درباره خدمات فرزان در سمت مدیریت مدارس است و خواندن آن به معلمان و مدیران توصیه می‌شود.

بخش اول کتاب، مروری اجمالی است بر سیر زندگانی سید محمد فرزان از تولد تا درگذشت. در بخش سوم نیز به بعضی جنبه‌های شخصیت ادبی و کارنامه علمی و پژوهشی سید محمد فرزان توجه شده است. شیوه تدوین این بخش که عمدتا تحلیل روش شناختی چگونگی تألیف مقالات نقد گونه فرزان بوده بر مبنای ایجاز است. طاهری در تألیف بخش سوم، کوشیده است تا با نظریه‌پردازی، زمینه‌ها، معیارها و شیوه‌های متداول فرزان را در چگونگی تألیف مقالاتش برای خوانندگان تبیین کند؛ بنابراین چندان به ورطه مباحث دقیق لغوی نیفتاده و جز مواردی اندک، شواهدی در این خصوص از آثار فرزان به دست نداده و حول مصداق‌های نظریاتی که بیان کرده بسیار نگشته است. شاید مهم‌ترین دلیل این اجتناب‌ها، نخست موضوعیت و ساختار و محدودیت از پیش تعیین شده کتاب بود که به نویسنده اجازه نمی‌داد تا از هدف اصلی نگارش کتاب که تبیین شخصیت و شیوه تحقیق فرزان برای مخاطبانی غیرمحقق است، پا فراتر نهد.

مجموعه «شخصیت‌های مانا» که به همت دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه تولید شده است، با هدف ارائه الگوهای موفق، به زندگی شخصیت‌های نیک نامی می‌پردازد که در عرصه‌های دانش، فرهنگ، سیاست و اجتماع در ایران معاصر زیسته و درگذشته‌اند.

در نگارش هر یک از این آثار، ابتدا پرونده‌های موجود در بایگانی فرهنگ ناموران معاصر ایران در اختیار نویسندگانی قرار گرفت که پیشینه‌ای در زندگی‌نامه‌نویسی داشته‌اند. این مجموعه که برای عموم مردم مخاطبان به ویژه جوانان و دانشگاهیان تهیه شده، برآیند احساس ضرورتی است که در پهنه ارائه آثار دقیق و مستند از زندگی افراد تاثیرگذار پدید آمده است.