نویسنده : رضاعلی نوروزی و ...

یکی از بزرگترین چالش‌های پیش روی مربیان در عصر حاضر، درگیر شدن با گروههای گسترده و مختلف دانش‌آموزان است. کودکانی که در یک کلاس درس می‌خوانند از نظر انگیزش، اشتیاق، سطح تلاش، توانایی و سبک‌های یادگیری متفاوت هستند. آنها همچنین زمینه‌های فرهنگی و خانوادگی و تجارب غیررسمی متفاوتی دارند. همه‌ی این موارد در میزان یادگیری و اثربخشی آن مؤثر است. با این حال، در مدارس، محتوا و تجارب یادگیری در قالب‌های یکسان و از پیش‌معلوم ریخته شده‌اند و در بیشتر موارد، از روش‌های سنتی یکسان برای تدریس همه‌ی موضوعات درسی به همه‌ی فراگیران استفاده می‌شود. چنین به نظر می‌رسد که در برنامه‌ریزی درسی مدارس، تفاوت‌های فردی چندان مورد توجه قرار نگرفته است و تجارب یاددهی‌ ـ یادگیری با در نظر گرفتن سطح متوسط افراد شکل گرفته‌اند. علاوه بر این، برای آنکه بچه‌ها به یادگیری بهتر و عمیق‌تری دست یابند، لازم است با علاقه و اشتیاق در فعالیت‌های یادگیری درگیر شوند. لذا استفاده از روش‌های سنتی که اغلب خشک و غیر برانگیزاننده هستند، نمی‌تواند چندان مؤثر باشد. به نظر می‌رسد برای حل این مسائل و قرار دادن آموزش در مسیر توجه به قابلیت‌ها و ویژگی‌های فردی و ایجاد محیط یادگیری شاد و برانگیزاننده، می‌توان از بازی‌ها در تدریس و یادگیری بهره جست. بازی‌ها واسطه‌هایی هستند که به شاگردان کمک می‌کنند در مورد اطلاعات به روشی جالب و کنش و واکنشی بررسی و تحقیق کنند. آنها سرگرمی‌های لذت‌بخش و هیجان‌انگیزی هستند که باعث درگیری کامل تمرکز و علایق بچه‌ها می‌شوند و از این طریق یادگیری را تسهیل می‌کنند. فراگیران به طور طبیعی به این نوع یادگیری پویا برانگیخته می‌شوند و پاسخ می‌دهند. بازی‌ها نه تنها شاگردان را در یک روش سرگرم‌کننده و جالب که محیط‌های یادگیری رقابتی و تعاملی به‌وجود می‌آورند برمی‌انگیزانند، بلکه دلالت‌های خاصی نیز برای حیطه‌ی ارزشیابی دارند. بازی موقعیتی ایجاد می‌کند که دانش‌آموزان بتوانند پیشرفت خود را در یک روش غیر تهاجمی ملاحظه کنند. به‌علاوه، بازی‌ها به جای ایجاد بازخورد بعد از امتحان، برای شاگردان و معلم بازخورد فوری فراهم می‌کند. لذا باعث می‌شود معلمان شکاف‌های یادگیری را تشخیص دهند و در جلسات بعدی جبران کنند. شاگردان نیز قبل از شرکت در آزمون به نقاط ضعف خود پی می‌برند و در صدد رفع آن برمی‌آیند. از این لحاظ، بازی نتایج منفی شکست را که ممکن است کاملاً جدی و پایدار باشد از بین می‌برد. با توجه به این نقاط مثبت در استفاده از بازی‌ها به‌عنوان یک روش تدریس و ارزشیابی، در این کتاب تلاش شده است بازی‌های آموزشی قابل استفاده در کلاس درس معرفی و در اختیار معلمان گذاشته شود. امید است این کتاب و جلدهای دیگر آن، گامی مؤثر در ایجاد تغییرات مثبت در نظام آموزشی کشور باشد.