نویسنده : عبدالرسول خیام‌پور  

خیامپور در این دستور کوشیده است تا برپایه‌ی روشِ آدِلونگ، دستورنویس آلمانی، خودِ زبان پارسی را پایه‌ی کارِ خویش نهد نه آنچه دیگران گفته‌اند و نوشته‌اند.

از دیگر نبیگهای برجسته‌ی خیامپور می‌توان از «فرهنگ سخنوران» نام برد.

مبنای هرزبان بر روی اصول و قواعد مخصوصی است که اهل زبان در محاورات خود از روی قریحه و بی آنکه خود متوجه باشند عموما رعایت میکنند ؛ منتها در پاره یی از زبانها این اصول را مدون ساخته و دستوری برای آن بوجود آورده اند ولی در بعض دیگر چنین اقدامی نشده است . فرق این دو باعتبار نتیجه آن است که اگر زبانی دارای قواعد مدون و منظمی باشد میتوان آنرا بآسانی فراگرفت ، و نیز چنین زبانی در سایه قواعدی که دارد میتواند در مقابل تحریفات و مداخله های ناروا که ممکن است از خارج آنرا تهدید نماید مقاومت کند ، ولی زبان بیدستور نه این مقاومت را دارد و نه آن سهولت را .
متأسفانه باید اعتراف کرد که زبان فارسی از قسم دوم بوده و در قرون گذشته برای تدوین آن بخصوص در ایران اقدامی جدی و اساسی نشده است و اگر این زبان شیرین که آوازه ادبیات پرافتخار آن از روزگاری دیرین جهان را فراگرفته است تا کنون دوام پیدا کرده و بر مبانی مستحکم آن چندان خللی راه نیافته است فقط از داشتن فردوسی ، نظامی، سعدی ، حافظ و شخصیتهایی مانند آنان است که آثار گرانبهایی از نظم و نثر بیادگار گذاشته و سرمشقهای بارزی بدست اخلاف خود سپرده اند، و از اینجا میتوان قیاس کرد که اگر این آثار ادبی با دستور مدون و مرتبی توأم بود زبان فارسی اکنون چه مایه از متانت و استحکام را داشت .
خوشبختانه می بینیم که در قرن حاضر بعض فرهنگ نویسان و مؤلفان بدین نقص پی برده….