دورکیم را باید یکی از آن اندیشمندان فرانسوی به شمار آورد که به مسئلة از دست دادن ایمان اندیشیده بودند. از آن زمان که ژاکوبن‏ها در فرانسه، کاتولیسیسم را نابود کرده و سپس کوشیده بودند تا خلاء اخلاقی ناشی از آن را با بدعت یک دین عقلی ترکیبی پر نمایند، اندیشمندان پژوهشگر فرانسوی پیوسته با این مسئله دست به گریبان بودند که چگونه می‏توان اخلاق عمومی و خصوصی را بدون تصویب‏های مذهبی ابقا کرد؟

دیدگاه‏های کلی جامعه‏ شناسی دینی دورکیم در کتاب صور بنیانی حیات دینی آمده است. وي می‏ گويد: اگر دورة جهت ‏گیری‏ های سنتی مذهبی اکنون دیگر سپری شده باشد، چه چیز دیگری باید جای آن را بگیرد؟ آیا پایان دین سنتی را باید پیش ‏درآمد فروپاشیدگی اجتماعی اخلاقی و آغاز حالت ازهم‏ گسیختگی و بی‏ هنجاری کلی تلقی کرد؟ چنین پرسش‏هایی علاقة او را به جامعه ‏شناسی دینی بر حسب منطق درونی نظریه ‏اش بیشتر ساخته بودند

كتاب صور بنياني حيات ديني، با مقدمة مفصلي كه ايدة اصلي نويسنده، سوال وي و ضرورت اين پژوهش، اهداف، روش‌ها و سرانجام عمده‌ترين نتايج كار را معرفي مي‌كند، آغاز مي‌شود. سپس به تفصيل، طي سه كتاب، مسائل مقدماتي (شامل: تعريف دين و شيوة كار دوركيم و بيان ضرورت دقت‌هاي روش‌شناختي در اين زمينه، ارزيابي تعبير گوناگون از دين به عنوان دين ابتدايي يا بنياني و رد آنها تا اثبات توتميسم به عنوان ابتدايي‌ترين شكل زندگي ديني و در نهایت، شكل دادن به طرح مسئلة اصلي پژوهش و بيان تاريخچة مسئله خاص) و باورهاي بنياني (شامل: طرح و بررسي دقيق ابعاد اعتقادي و شناختي توتميسم و كلان‌هاي معتقد به آن) و سرانجام نگره‌هاي مناسكي (يا همان شيوه‌ها و انواع مراسم و مناسك يا اعمال مذهبي، شامل: مناسك مثبت يا ايجابي، منفي يا سلبي و پرهيزگارانه يا يادبودي و كفاره‌پرداز يا مبتني بر پرداخت جريمه يا جبران) بحث می­ شوند. در پايان، نتيجه‌گيري مفصل و جامعي  دربارة دستاوردهاي اين پژوهش در حوزة جامعه‌شناسي دين و شناخت و كلاً پژوهش جامعه‌شناختي، كاربردهاي احتمالي مترتب بر آن و پرسش‌ها يا مسائلي كه براي بررسي‌هاي بعدي باقي مي‌مانند، را نويسنده ارائه مي‌دهد.