یکی از بنیان گذاران جامعه شناسی دین، ماکس وبر است چرا که درباره ی وجوه خداشناختی و روانشناختی یهودیت باستان، ادیان چینی و هندی، مذاهب کاتولیک و پروتستان پژوهش های تحلیلی ارزشمندی دارد که بعد از مرگ او گردآوری و منتشر شده اند.

او در میان پژوهش های خود به سراغ دین اسلام هم رفت که متأسفانه به دلیل بیماری و مرگ او، نیمه کاره باقی ماند. اما از همان پژوهش های ناقص هم تفسیرها و مقالات بی شماری منتشر شده است که کتاب "ماکس وبر و اسلام" یکی از آنان است.
از آنجایی که وبر یکی از نظریه پردازان چندبعدی است، پارسونز او را به دورکیم بسیار نزدیک می سازد در حالی که برایان ترنر در کتاب "ماکس وبر و اسلام" وی را بیشتر به مارکس – و نه مارکسیسم – نزدیک می داند. یکی از جنبه های مهم در کار وبر، اثر معروف او به نام اخلاق پروتستانی و روحیه ی سرمایه داری است. وبر در این کتاب سعی دارد سرمایه داری را از راه باورهای دینی مردمان اروپا تبیین کند. به عبارت بهتر، معتقد است که چون پیشگامان سرمایه داری در مغرب زمین افرادی متدیّن و سخت کوش بودند که با الهام از تعالیم کالون، کار در دنیا را وسیله ای برای رستگاری خود قلمداد می کردند، به کار و تجمّع سرمایه بدون مصرف بیهوده ی آن می پرداختند که در نتیجه ی آن، ثروت انبوهی در آن کشورها شکل گرفت. وبر برای آزمون فرضیه ی خود به مقایسه ی این رابطه در سایر ادیان جهانی همّت گمارد و برای تکمیل مطالعات خود به مطالعه ی اسلام نیز روی آورد.

وی در مطالعه ی ناتمام خود درباره ی اسلام، به این نتیجه رسید که این نوع اخلاق در اسلام غایب بوده و اسلام نقطه ی مقابل مذهب پروتستان است. از نگاه وبر، دو عامل ِ "تصوّف" و "جنگجویان ِ وابسته به جزیه" روحیه ی کار و تلاش را در فرد مسلمان نابود می کند و او را به سمت تجمل گرایی و دنیاخواهی می کشاند.اما نکته ی حائز اهمیت این است که وبر در مطالعه ی خود در باب اسلام، فاقد یک مطالعه ی روشمند و منظم است. و همچنین قاعده ی جامعه شناسی وبر – یکی از قواعد جامعه شناسی تفسیری کنونی – که با محاسبه ی دقیق کنشگر آغاز می شود و پس از آن به تبیین می پردازد، در مطالعه ی وی بر روی اسلام نادیده گرفته شده است.