نویسنده : احمد کسروی

پلوتارخ یکی از تاریخ نویسان باستان است که به دور از تعصبات نژادی، با ستایش مردانگی و آزادگی و با نثری ساده و روان حوادث تاریخی را به شکلی دقیق نگارش و آن را به زبان های معروف اروپا ترجمه کرده است، او تاریخ نگاری یونانی است که در کتاب خود بخش هایی از تاریخ ایران را که در کتب دیگر قابل دسترسی نیست جای داده است، سرگذشت کسانی چون اردشیر دوم هخامنشی، داستان الکساندر و حادثه کراسوس و… . این کتاب برگرفته از نوشته های اوست که تا حد بسیار بالایی به متن و عبارات اصلی آن وفادار است.

گزیده ای از کتاب :

ولی گمان می کنم اساداس پسر فویبیداس بیش از دیگران در امروز درخشید و یقین دارم بدانسان که یاران خود او از حال وی در شگفت بودند دشمنان نیز شگفتی داشتند.

چه او جوانی بسیار زیباروی و خوش اندام بالایی بود در سال نیز میانه پسری و مردی بهترین دوره زندگانی را می پیمود. چنین جوان پسندیده زیبایی در آن روز نه تنها زره جنگ بر تن نداشت رخت نیز به دشواری داشت چه او در خانه روغن به تن خود مالیده بود که ناگاه هیاهو برخاست و او دیگر نایستاد و به همان حال شمشیری به یک دست و نیزه یی به دست دیگر گرفته آورد گاه شتافت و از گرد راه به جنگ پرداخته و هرکه را از دشمن می دید شمشیر بر سرش می نواخت. این شگفت تر که با این حال هیچ زخمی برنداشت و این یا از آن جا بود که خدایان بر دلیری و جوانمردی او بخشیده او را از گزند نگهداری می نمود و یا از آن جا که دشمنان تن و بالای درشت و بلند او را دیده و زیباییش را تماشا نموده و از جامه تنش در شگفت شده او را یک آدمی عادی نمی پنداشتند و از این جهت از زدن زخم خودداری می نمودند.