(ناپلئون ،فتحعلی شاه و عباس میرزا)

نویسنده : شهریار ماکان

کتاب پیش رو اثری تاریخی است که به اتفاقات و ماجراهای به وقوع پیوسته در دوره قاجار و افشار اختصاص یافته و هم چنین معاهده های مهم این دوران هم چون معاهده ترکمانچای و گلستان را که مفاد آن ها ضربات بالایی به بدنه کشور وارد کرد و بخش های بسیاری از کشورمان در پی امضای این تعهد نامه ها به بیگانگان واگذار شد، شرح و بسط داده است؛ این اثر به علاوه به قرارداد فین کن اشتاین که قراردادی دفاعی میان ایران و فرانسه بوده پرداخته است. در کتاب حاضر بیش از هر چیز به توان دفاعی و ارتش کشور و ارتباط آن با سایر کشورها پرداخته شده و حقایقی تاریخی ترسیم گشته است.

گزیده ای از کتاب :

حدود دو ماه پس از انعقاد عهدنامه فین کن اشتاین، در جبهه های جنگ اروپا ارتش فرانسه بر ارتش های دول اروپایی ضد ناپلئون پیروزی یافت و با در هم شکستن ارتش روسیه در فریدلاند امپراتور الکساندر حاضر شد در محل تیل سیت به صلح با ناپلئون تن در دهد و در نتیجه بین دو دولت امپراتوری مناسبات دوستانه و حتی اتحاد علیه انگلستان برقرار گردید.

در حالی که این تغییر سیاسی و دیپلماسی در حال انجام بود و حتی ناپلئون و الکساندر در محل ارفورت روزها و شب های زیادی را به دیدار و گفت و گو گذراندند دولت فرانسه عمدا ژنرال گاردان را که تا ماه دسامبر 1807 م به تهران نرسیده بود در جریان رخدادها نگذارد و احتمالا او بی خبر ماند که دیگر روسیه دولت متخاصم فرانسه نیست و قرارداد فین کن اشتاین تنها در آن ماده هایی مورد قبول امپراتور است که علیه انگلستان می باشد.

این در حالی بود که دولت ایران انگلستان را جزو دشمنان خود نمی دانست و در حال جنگ با آن دولت نبود بلکه در ماجرای شورش زمان شاه پادشاه کابل به آن دولت یاری رسانده بود. عمده نگرانی دولت ایران از جانب روسیه و تجاوزات دایمی آن کشور به گرجستان و قفقاز بود.

دولت فرانسه می توانست از طریق کشتی های فرانسوی که در دریای مدیترانه بین بنادر فرانسه بویژه بندر تولون و مارسی با بنادر عثمانی بخصوص بندر اسکندرون در تردد بودند خبرهای لازم را به ژنرال گاردان برساند اما از این خبررسانی تا مدت ها خودداری شد و ماه ها بعد دولت ایران از طریق واسطه ها و فرستادگان روسی و انگلیسی که به دربار تهران تردد داشتند آگاهی یافت که میان فرانسه و روسیه صلح و حتی عهدنامه اتحاد برقرار شده و فرانسه قصد ندارد تعهدات خود در قرارداد فین کن اشتاین را اجرا کند و هم دفع الوقت کرده و هم طفره می رود.