نویسنده : علیرضا نادری  

در کتاب پیش رو به معرفی همه گونه های پروانه در کشورمان که برخی از آن ها بومی و مختص ایران هستند پرداخته شده، چگونگی پراکنش آن ها در ایران و جهان بیان شده و محل زیستگاه شان، چگونگی تغذیه، ارتفاع پرواز، تصویر شکل ظاهری شان و اطلاعات دیگری از این دست پیرامون آن ها در اختیار قرار گرفته است.

گزیده ای از کتاب :

مطالعه رفتار پروانه ها و ارتباط آن ها با محیط اطراف شان از مباحث جالب و بسیار جذاب است.

وجود پروانه ها در اکوسیستم های طبیعی بسیار اهمیت دارد. این حشرات از مهم ترین عوامل گرده افشانی در میان گیاهان گل دار به شمار می آیند، از سوی دیگر در چرخه های مختلف غذایی جایگاه بسیار مهمی دارند، زیرا بسیاری از پرندگان، خزندگان و بندپایان طی مراحل مختلف زندگی از مرحله لاروی تا بلوغ از آن ها تغذیه می کنند.

لارو پروانه ها در کنترل انواعی از گیاهان و تکمیل چرخه عناصر در طبیعت با تغذیه از برگ ها و بازگشت فضولات به خاک نقش به سزایی دارند، گرچه به دلیل زندگی پنهان و دور از چشم نقش آن ها کم تر محسوس است.

بسیاری از زنبورهای انگل برای تخم گذاری و تجدید نسل به لارو و شفیره ی پروانه ها وابسته هستند که این خود موجب کنترل جمعیت پروانه ها نیز می شود.

شناخت رفتار پروانه ها برای یافتن و حتی شناسایی گونه ها اهمیت بسیار دارد. فعالیت روزانه بسیاری گونه ها محدود به ساعات خاص است. در یک گونه حتی ممکن است ساعت فعالیت نر و ماده متفاوت باشد.

در برخی گونه ها از خانواده های، Papilionidae ، Lycaenidae، Pieridae وگاه در برخی گونه ها از خانواده Nymphalidae نرها رفتار قلمروطلبانه خود را به شکل پرواز بر فراز بلندترین نقطه زیستگاه، مثلا نوک تپه ها یا صخره ها نشان می دهند. این رفتار Hilltopping نام دارد. در این هنگام پروانه نر با رفت و آمد بر فراز بلندترین نقطه زیستگاه از قلمرو خود به شدت حفاظت کرده و گاه، به جانداران بزرگ تر از خود و حتی انسان نیز حمله ور می شود.