(فهرست تفصیلی گونه‌ها و زیرگونه‌ها (BIRDS of IRAN))

نویسنده : ابوالقاسم خالقی‌زاده و ...

    ترجمه : جیری ملیکوسکی و ...

این اثر دو زبانه (فارسی-انگلیسی) حاصل تلاشی پنج ساله و نتیجه فعالیت هفت نویسنده است که کار خود را از روی عشق به ثمر رسانده اند. کتاب حاضر به معرفی تمامی گونه ها و زیر گونه های پرندگان ایران می پردازد، ابتدا راسته ها و خانواده ها، سپس گونه ها و در نهایت زیر گونه ها را معرفی می کند و وضعیت پراکندگی هرگونه، روند جمعیتی در خاورمیانه، گونه های در معرض خطر، وضعیت گونه ها از نظر قوانین محیط زیست ایران و اطلاعاتی از این دست را در اختیار خواننده می گذارد.

گزیده ای از کتاب :

دو نویسنده ی ایرانی این مجموعه، حلقه ی گمشده ی پرنده شناسی ایران را در امر «حفاظت» می دانند. تنوع غیرعادی و چشم نواز پرندگان ایران (که مهم ترین علت آن قرار گیری کشور در ناحیه ای موسوم به «چهار راه» است که پاله آرکتیک شرقی، پاله آرکتیک غربی، ایندومالایا و آفروتروپیکال را در یک مکان پیوند داده است)، هم زمان که افتخاری طبیعی/ملی است، با وضع فعلی می تواند چالش و مایه ی تالم برای یک میهن پرست واقعی نیز باشد. برخی از گونه ها و زیرگونه های مذکور در کتاب، با کمال تاسف انقراض یافته یا قویا در آستانه ی انقراض هستند و «از بین رفتن و از هم فروپاشی زیستگاه ها» اگر نگوییم تنها دلیل، اما مهم ترین علت آن برای این انقراض است. در این میان، نبود «استراتژی حفاظت از طبیعت» به طور عام در سازمان ها و نهادهای دولتی، و به طور خاص در سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور به عنوان دو متولی اصلی حفظ منابع طبیعی در کشور، بیش از پیش تاثر انگیز است. به عقیده نویسندگان، تنها آگاهی عمومی و آموزش از سنین پایین می تواند روند تخریب را کاهش یا متوقف کند و در این میان، اهمیت پژوهش و اتصال آن به امر حفاظت، نکته ی کلیدی است که باید به طور جدی سرلوحه ی دست اندرکاران این امر قرار گیرد.