نویسنده : گ. پلخانف

    ترجمه : جلال علوی‌نیا ،سعدالله علیزاده

 بدون خواندن کلیه آثار فلسفی پلخانف ـ و منظورم خواندن واقعی آنها است ـ نمی توان به کمونیستی واقعی و آگاه بدل شد، زیرا تاکنون در هیچ جای دنیا بهتر از آثار او درباره مارکسیسم نوشته نشده است. و. اولیانف «لنین»

گئورگی والنتینوویچ پـلِخانف زاده ۱۸۵۶ – درگذشته ۱۹۱۸، نظریه‌پرداز مارکسیست روس، بنیان‌گذار جنبش مارکسیستی در روسیه و برای سال‌های متمادی، نماینده و مدافع اصلی آن بود. او همچنین از بنیان‌گذاران حزب سوسیال دموکرات کارگری روسیه بود و بعد از انشعاب در حزب، او به مِنشویک‌ها (حزب اقلیت) پیوست، اما همواره سعی در ایجاد اتحاد بین دو حزب داشت.

کارل مارکس در این نظریه تاریخ بشر را به چهار دوره ی:
۱. کمون اولیه 
۲. برده داری 
۳.فئودالیسم 
۴.سرمایه داری تقسیم می‌کند.

البته مرحلهٔ  پنجم هم وجود دارد که مرحلهٔ سوسیالیسم می‌باشد که مربوط به آینده (نسبت به زمان مارکس) است. پلخانف معتقد بود که جوامع بشری به ویژه جامعه روسیه برای پیاده کردن موفقیت‌آمیز مارکسیسم هنوز «نارس» بوده و سرمایه‌داری باید ابتدا رشد کند تا سوسیالیسم ممکن گردد و از همین رو با دولت شوروی مخالف بود. مهم‌ترین آثار او عبارتند از: «آنارشیسم و سوسیالیسم»، «تاریخ از نگاه یکتاشناسان»، «تاریخ ماتریالیسم»، «حقایق منطقی»، «اهمیت مطالعه تاریخ از نظر تحولات اندیشه»، «نقش فرد در تطور تاریخ» و آخرین تالیف او «مسائل اساسی مارکسیسم».