نویسنده : احمد بنی‌طالبی دهکردی

هدف از نگارش این پژوهش آگاهی نسبت به مناسبات ارضی، روابط موجود ارباب‌ورعیتی، گله‌داری در قلعه دهگرد و همچنین آشنایی با شیوه تولید سنتی و وجود مشکلات و عواملی است که درگذر ایام منجر به وضعیت کنونی شده است. در این راستا به مسائلی همچون ملک‌داری، مالکیت و حدود اختیارات ارباب ، کوچ‌نشینان، نیمه کوچ‌نشینان ، روسای ایل‌ها، طریقه وصول اجاره‌بها یا مالیات ارضی، حق چرا جهت گله‌داران و همچنین به شیوه تولید آسیایی و نیز جامعه مبتنی بر تعاون و همکاری ساکنین قلعه دهگرد و شیوه کاشت، داشت و برداشت و پیامدها و دشواری‌ها که به دگرگونی‌های این روابط تا دوران معاصر (اصلاحات ارضی) پرداخته شده است.