(قطعات سیاسی در آثار آخوند ملامحمدکاظم خراسانی صاحب کفایه (1329 - 1255 هجری قمری))

نویسنده : محسن كدیور 

کتاب حاضر، گردآوری و تصحیح انتقادی قطعات سیاسی در آثار عربی و فارسی "آخوند ملامحمد کاظم خراسانی از علمای معاصر و یکی از ارکان علم اصول فقه در حوزه‌ی تشیع و یکی از مجتهدین حامی مشروطه است که از کتب مرجع اندیشه‌شناسی اسلام سیاسی در صدر مشروطیت به حساب می‌آید. گفتنی است، قسمت اول سیاست‌نامه در هفت بخش کلیه‌ آرای فقهی اصولی مرتبط با سیاست‌ خراسانی به زبان عربی را دربرمی‌گیرد. این آرا عبارت‌اند از: ملازمه‌ی عقل و شرع، مساله‌ی عدالت، قاعده‌ی لاضرر، اجتهاد و تقلید، مساله‌ی ولایت فقیه، ولایت عدول مومنان، قضاوت جهاد، نظارت و تقویت در وقف و بالاخره خمس. قسمت دوم سیاست‌نامه که بیش از نیمی از حجم کتاب را دربرمی‌گیرد مهم‌ترین لوایح و تلگراف‌های وی به زبان فارسی است که به ترتیب زمانی در هفت بخش تنظیم شده است. ملاک گزینش این مکتوبات، دربرداشتن بار نظری و نکته‌ی مرتبط با فقه سیاسی و غیر تکراری بودن است، به نحوی که عدم ذکر آن‌ها خللی به استخراج اندیشه‌ی سیاسی خراسانی بزند. متن لوایح و تلگراف‌های برگزیده‌، به طور کامل از مهم‌ترین منابع دست اول عصر مشروطه (جراید فارسی داخل و خارج ایران و کتب معتبر تاریخ و دیگر اسناد) نقل شده است.