فهم فهم
(آشنایی با هرمنوتیک فلسفی گادامر)
نویسنده : علیرضا آزاد
اساساً دو طرز تلقی عمده دربارۀ ماهیت فهم وجود دارد: براساس تلقی اول که برخی فیلسوفان یونان باستان مطرح کردهاند و در دوران جدید هگل آن را پرورانده است، اشیا و موضوعاتی که میفهمیم، خود، نقشی اساسی در عمل فهم دارند و فهم امری متعلق به آنهاست؛ آنها هستند که خود را بر ما عرضه میکنند و سپس ذهن ما، در فرایندی دیالکتیکی، اجازۀ بهفهمدرآمدن و آشکارشدن هستیشان در قالب فهم را میدهد. اما، براساس تلقی دوم که علم مدرن برمبنای آن نضج گرفته است، فهمیدنْ عمل ذهن ما درقبال اشیا و موضوعاتی است که میفهمیم و درنتیجه این ذهن و نگاه ماست که در مقولۀ فهم نقش محوری دارد.
در نظر گادامر، فهمْ عمل ذهن انسان در برابر عین خارجی نیست، بلکه نحوهای از هستی خود انسان است؛ ازاینرو، در هرمنوتیک فلسفی، فهمیدن، نه عملی معرفتشناختی، بلکه امری هستیشناختی قلمداد میشود. بهاینترتیب راه هرمنوتیک فلسفی از هرمنوتیک کلاسیک امثال شلایرماخر و دیلتای و نیز ایدئالیسم آلمانی و معرفتشناسی کانت جدا میشود، زیرا اینها در پی فهمیدن فهم نبودند، بلکه هوای هدایت و روشمندکردن آن را در سر داشتند، اما در هرمنوتیک فلسفی فهم عمل فاعل شناسا نیست، بلکه نحوۀ هستی دازاین در جهان است؛ ازهمینروست که از این منظر دانش و روش و تسلط بر موضوعات کلیدهای فهم نمیتوانند بود، بلکه مشارکت، گشودگی، تجربه و دیالکتیک هستند که فهم را امکانپذیر میکنند.
گادامر فهمیدن را هایدگری تفسیر میکرد: در نظر او فهمیدن عنصری معرفتی نیست، حالآنکه در سنت فلسفۀ کلاسیک فهمیدن مرحلهای از معرفت است، یعنی یک مرتبۀ حس داریم، یک مرتبۀ فهمیدن و یک مرتبۀ تعقل. اما در اندیشۀ هایدگر فهمیدن مرتبهای از شناخت نیست، بلکه یکی از اطوار وجودی زیستن است؛ بهعبارت دیگر، نوعی ”زیستن“ داریم که نام آن ”فهمیدن“ است.
از متن کتاب
مشخصات کتاب فهم فهم
مشخصات | |
---|---|
شناسنامه کتاب | |
عنوان : | فهم فهم |
ناشر : | سپیده باوران |
نویسنده : | علیرضا آزاد |
نوبت چاپ : | 1 |
تاریخ انتشار : | 1400 |
نوع جلد و قطع : | شومیز - رقعی |
تعداد صفحات : | 236 |
شابک : | 9786229661710 |
وزن (گرم) : | 190 |
- رمان ، داستان کوتاه
- زبان اصلی
- شعر
- تاریخ،فلسفه،سیاست
- ادبیات،نقد ادبی،زبان شناسی
- قرآن،دین،دین پژوهی
- هنر،موسیقی،معماری،عکاسی
- سینما، تئاتر
- فرهنگ و واژه نامه
- روانشناسی،علوماجتماعی،تربیتی
- اقتصاد،مدیریت،حقوق
- کودک و نوجوان
- خانواده،سرگرمی،عمومی
- علمی، فنی، آموزشی
- پزشکی،بهداشت،ورزشی
- لوح فشرده (CD , DVD)
- نشریات
- نقشه،اطلس،جغرافی
- کتابهای 50 درصد تخفیف