نویسنده : عیسی عبدی

«مردم» به صورت یک دال محوری در گفتارهای سیاسی تاریخ معاصر حضور داشته است. حضور سیال این نشانه چنان است که در همة مکاتب و ایدئولوژی­ های سیاسی در محوریت قرار دارد. دولت به عنوان مهم­ترین تجلی نهاد تاریخی و جلوه ­گاه عقلانیت سیاسی نیز بدون مردم از معنا تهی می‌شود لذا مردم موقعی معنا می‌یابد که دولتی وجود داشته و به تبع آن ملتی شکل گرفته باشد. تاریخ صدسالة اخیر ایران اسلامی نیز شاهد حضور این دال محوری در گفتارهای نیروهای اجتماعی در جریان تحول­ خواهی از مشروطه تا انقلاب اسلامی بوده است. مفاهیم و انگاره‌هایی که از سپهر فرهنگی غرب وارد ایران شد، از مشروطیت به این ­سو در تحول معنایی مردم نقش زیادی داشته و در همان حال، در تحرک سنّت برای خودیابی و بازتعریف مردم بی­ تأثیر نبوده است. این تکاپوها با شکل­ گیری و تکوین دولت و نهاد مجلس و تحقق نسبی برخی اصول مشروطیت همراه بوده است. بر همین ­اساس، مردم در گفتارها و متون متعدد و حتی متضادی، نمایان شده که نمایانگر چالش‌های نظری و عملی برای راه‌یابی به ضرورت­ ها و امکان­ های دوران جدید بوده است. زبان مهم­ترین بستر بازنمایی، خلق و بازتولید آرمان‌های سیاسی، شاهد دگرگونی‌ها و تنوع نسبی در ایدئولوژی و بیان قدرت بوده است. اما زبان پویای سیاسی با وجود تعدد و تنوع، یک بستر کلی را شکل می‌دهد؛ منظومه‌ای متکثر و در حال تحول با عنوان «زبان سیاسی ایرانی» که در گذر زمان، جریان داشته است. «مردم» در قالب این زبان، به صور مختلف بازنمایی و پدیدار شده است …