انگاره‌ی اصلی در مباحث کتاب این است که اگر بخواهیم به قرون پیشتر بازگردیم، علل ناکامی‌های اقتصادی ما ریشه در تحولاتی دارند که ایران در قرن نوزدهم شاهد بوده است؛ یعنی این قرن از دیدگاه بررسی تحولات اقتصادیْ قرن گم‌شده است. گویی اقتصاد ایران از این دوره‌ صدساله نگذشته است.

بررسی ما از زندگی اقتصادی‌مان در دو قرن گذشته بسیار ناکافی بوده است. درست است که برای ریشه‌یابی توسعه‌نیافتگی ایران باید بیشتر به عقب برگردیم، ولی در این دو قرن است که شاهد تحولاتی به‌واقع دوران‌ساز در زندگی و اندیشه‌ورزی اقتصادی جوامع گوناگون بشری بوده‌ایم.

آن‌چه در این کتاب آمده است، بیانگر کوششی است برای شناخت آن‌چه در قرن نوزدهم میلادی بر ایران گذشت.