(داستان زندگی)

نویسنده : آیدین فرنگی

میرزا علی‌اکبر طاهرزاده صابر شاعر اجتماعی آذربایجان و يکی از مهم ترين شاعرانی که بر تمام شاعران مشروطه تاثير داشت و راه ساده گوئی را به روی آنان گشود.

او الگوی نسیم شمال بود و در خانواده متوسط و مذهبی تاجر زین‌العابدین طاهرزاده در شهر شاماخی جمهوری آذربایجان زاده شد. در کودکی به مکتب رفت و پس از دایر شدن مدارس جدید در شاماخی به مدرسه سید عظیم شیروانی[۵] رفت. در سال ۱۲۴۱ برای زیارت سفری به مشهد و سمرقند و بخارا کرد و مدتی هم به کربلا رفت. مدت‌ها به فارسی و ترکی آذربایجانی غزل و قصیده می‌سرود.

صابر نخستین اشعار خود را به صورت نوحه و مرثیه سرود و پس از آن سروده‌هایی فرهنگی به نظم درآورد و سرانجام در سال ۱۲۸۴/۱۹۰۵ به بعد به جستارهای سیاسی پرداخت. انقلاب ۱۹۰۵ روسیه و تأثیر آن در قفقاز باعث این دگرگونی شد و صابر با آغاز به کار نشریه ملانصرالدین به جمع نویسندگان آن پیوست. در سال‌های ۱۹۱۱–۱۹۰۶ صابر یکی از کوشاترین همکاران مجله طنز ملانصرالدین بود. سروده‌های طنز صابر با نام‌های مستعاری چون «هوپ‌هوپ»، «آغلار گوله‌ین» (متبسم گریان) و «ابونصر شیبانی» چاپ می‌شد. در جریان جنبش مشروطه در ایران آثار و اشعار او در ایران خوانده می‌شد و بر نویسندگان و روشنفکران ایران اثر زیادی داشت.

صابر به ترکی شعر می گفت و شايد به همين دليل است که بزرگترين شاعران فارسی گوی طنز مشروطه نيز کسانی بودند که زبان ترکی را می دانستند و از گنجينه اشعار هوپ هوپ بهره برده بودند.