نویسنده : گابریل گارسیا مارکز
   ترجمه : کیومرث پارسای
 

این رمان مشهور مارکز  به ماه‌های پایانی زندگی سیمون بولیوار رهبر جنبش استقلال‌طلبانه در آمریكای جنوبی می‌پردازد. «بولیوار» فرمانده آزادی‌خواه و سیاستمدار ونزوئلایی است كه رهبری جنبش‌هایی استقلال‌طلبانه را در آمریكای جنوبی بر عهده داشت. در این اثر، زندگی شخصیتی به تصویر كشیده می‌شود كه مخاطب در سراسر داستان با او احساس همدردی می‌كند. بولیوار مردی سالخورده، از نظر جسمانی بیمار و از لحاظ روحی، خسته و افسرده است. این رمان، زندگی او را در پیچ و خم‌های زندگی‌اش، از طریق روایت خاطرات، به خواننده نشان می‌دهد. دریا، به عنوان نمادی برای زندگی جدید و جهانی تازه، به كار رفته، اما هر چه ژنرال بیشتر به سمت مقصدش، كلمبیا، به پیش می‌رود، شانس كمتری برای پیشروی و رسیدن به مقصد در برابر خود می‌بیند.ماركز در این رمان تنها به مسائل سیاسی و اجتماعی توجه نمی‌كند بلكه یكی از درون‌مایه‌های اصلی داستان، عشق و تقدیر است. بولیوار چهره‌ای شناخته شده است و سرنوشتش از ابتدای داستان، مشخص. اما تصویرسازی‌های ماركز است كه به كمك آن‌ها، زندگی و مرگ بولیوار را، مدام به مخاطب یادآوری می‌كند. در این رمان، بارها با ساعت‌هایی روبه‌رو می‌شویم كه ساعت یك و هفت دقیقه را نشان می‌دهند؛ یعنی زمان دقیق مرگ بولیوار. مرگی كه بولیوار، در داستان، آن را به عنوان تقدیر نهایی‌اش، در آغوش می‌كشد.ماركز با نوشتن خاطرات بولیوار در هفت ماه پایانی زندگی‌اش، موضوعات زیادی را مطرح كرد. او با نوشتن خاطرات این شخصیت مطرح عقاید سیاسی‌اش را در قالب یك رمان به خواننده منتقل كرد. او با كمك شخصیت ژنرال، در واقع دیدگاه سیاسی خویش را مطرح كرد. سخنانی كه برخی شخصیت‌های داستان او مطرح می‌كنند، با سخنرانی‌های ماركز در زندگی واقعی‌اش، و از جمله در زمان دریافت جایزه ادبی نوبل، در سال 1982 میلادی، شباهت‌های زیادی داشت.هزار توی پیچیده‌ای كه ماركز مطرح می‌كند در واقع به پیچیدگی‌هایی اشاره دارد كه در تاریخ، جغرافیا و زندگی انسان‌ها وجود دارند و در این‌ داستان به بن‌بست ختم می‌شوند. آخرین سفر ژنرال بر روی رودخانه، رفت و آمد‌های زیادی را از نقطه‌ای به نقطه دیگر در پی دارد كه در نهایت، بولیوار و همراهانش را به هیچ مقصدی نمی‌رساند. علاوه بر زمان، اعداد هم نقشی نمادین در این رمان دارند. به عنوان مثال، ماركز رمان را به هشت قسمت تقریبا مساوی تقسیم كرده كه نشان دهنده سال‌هایی است كه بولیوار به فردی به نام مانوئلا سائنز، عشق می‌ورزید.