نویسنده : پرویز فتح‌الله‌پور

در این کتاب ابتدا اوضاع فرهنگی، اقتصادی و سیاسی ایران مقارن آغاز جریان بابیه مورد بررسی قرار می‌گیرد و سپس نگاهی کلی به شیخیه و ظهور بابیه افکنده می‌شود. پس از آن، موضوع اصلی کتاب یعنی اوضاع زنجان و جریان‌های تأثیرگذار و حاکم در شهر و اختلافات میان طیف اکثریت روحانیان اصولی با ملا محمدعلی نماینده جریان اخباری و گرایش او به بابیه آغاز می‌شود. در دنباله کتاب اوج گیری اختلاف و آغاز جنگ میان دو گروه و دخالت قوای نظامی دولتی و مقاومت نه ماهه بابی ها و خسارات فراوان و ویرانی شهر و آثار و تبعات آن مورد بررسی قرار گرفته است. جنگ در آغازین سال سلطنت ناصرالدین شاه قاجار به وقوع پیوست.