دربارۀ موسی اسوار 

در فردان 4 برای نخستین بار استاد موسی اسوار، مترجم توانای زبان و ادبیات عرب راضی به گفت‌وگو کردن شده است. او در این گفت‌وگوی مفصل و خواندنی از دوران مدرسه و نخستین تجربه‌های نوشتن و سپس از ادوار مختلف زندگی حرفه‌ای خود می‌گوید. از نگرش خود به ویرایش و آموزش آن و ترجمه سخن می‌گوید. استاد اسوار همچنین از روزهای همکاری در صدا و سیما و ایجاد شورای عالی ویرایش و کتاب گفته است. این گفت‌وگو به مناسبت 70 سالگی استاد اسوار صورت گرفته است و به همین مناسبت سه تن از دوستان و هم‌قطاران او، دکتر فتح‌الله مجتبایی و دکتر معصومی همدانی و مهندس مهدی فیروزان دربارة برخی از ویژگی‌های شخصیتی او نوشته‌اند.

فردان مانند همیشه «ارمغان مینوی» را نیز دارد. دکتر محمد دهقانی در این شماره شعری از استاد مجتبی مینوی را در نقد روزگار رضا شاه منتشر کرده است. در بخش تاریخ محمود حبیبی مقاله‌ای از ای. ایچ.کار ترجمه کرده است که دربارة کروپوتکین، یکی از نجیب‌زادگان گرفتار عذاب وجدان، است.

در بخش زبان و ادبیات دکتر محمد دهقانی دربارة کتاب خواندنی و آموزندة اخلاق نوشتن مطلبی مفصل نوشته است. دکتر خلیل‌الله افضلی دربارة ابعاد شعر واصف باختری نوشته و نیز دکتر فرزاد مروّجی دربارة کیمیاگری در هزار و یک شب سخن گفته است.

کتاب معروف و مهم ایستا و پویا به قلم ادونیس به تازگی به فارسی منتشر شده است. در بخش ادبیات جهان، به این کتاب پرداخته شده است و خانم نرگس قندیل‌زاده مقاله‌ای جالب از ادونیس را به فارسی ترجمه کرده با عنوان «در باب نقد». ادونیس در این مقاله وجوه مختلف نقد را تبیین می‌کند. نصر حامد ابوزید وقتی ایستا و پویا منتشر شد نقدی بر آن نوشت و دربارة فرهنگ عربی و نیز اهمیت کار ادونیس سخن گفت. این مقاله را مترجم ایستا و پویا، احسان موسوی خلخالی، به فارسی درآورده است. مرتضی هاشمی‌پور هم مرور و معرفی ایستا و پویا را نوشته است.

دکتر علی خزاعی‌فر، سردبیر فصلنامة مترجم، که دستی هم در دنیای طنزپردازی دارد متنی طنز دربارة فرایند انتشار مجله در ایران نوشته است. دکتر شهرام آزادیان یکی از استادان توانای زبان و ادبیات فارسی بود که متأسفانه خیلی زود از میان ما رفت. دربارة شخصیت و منش او چهار تن از دوستان و همکاران او نوشته‌اند. این نوشته‌ها صرفاً سوک‌نامه نیست و به یک معنا نقد حال ماست. دکتر ناصر رحیمی و دکتر حمیدرضا توکلی و دکتر مصطفی موسوی و دکتر محمد دهقانی نویسندگان این فصل هستند.

همچنین محمدحسین خسروپناه به یاد اصغر رستگار نوشته است. خانم سپیده نیک‌رو نیز به یاد احمدرضا احمدی متنی نوشته است. مرتضی هاشمی‌پور هم به یاد کاظم فیروزمند و باقر پرهام در فصل یادبود نوشته است.

فصل نقد و معرفی کتاب فردان هم این شماره چند مطلب خواندنی دارد. دکتر محمد جعفری(قنواتی) کتاب گرشاسب نامه را نقد کرده است. دکتر احمد کاظمی موسوی تحلیلی از کتاب حدیث خداوندی و بندگی به دست داده است. حمیده نوروزیان دربارة لذت وسواس در دنیای کتاب نوشته است و کتاب برچیدن کتابخانه‌ام را معرفی کرده است. دکتر مهدی هاتف دربارة کتاب توانا بود هر که دانا بود: علم، طبقه و تکوین جامعة مدرن ایرانی نوشته است. دکتر مهدی کداخدای‌طراحی هم بخش خوزستان و لرستان مجموعه آثار حاجی عبدالله خان قراگوزلو امیرنظام همدانی را نقد کرده است. مینا مساعد نیز دانشنامة فرهنگ مردم ایران را معرفی کرده است.  روزبه شکیبا هم دربارة کتاب شهر در دنیای ادبیات نوشته و هم کتاب‌های تازه را معرفی کرده است.