نویسنده : عباس شادروان

آماج این نوشتار پرداختن به نمایش و رسیدن به تاریخ نوباوه «تیاتر» به روش اروپایی در ایران نیست. در درازای یک‌صدوچند‌ده سال گذشته که از آشنایی ایرانیان با این پدیده می‌گذرد، جسته‌گریخته گرامیانی چند در راستای تاریخ‌نگاری هنرهای نمایشی این دیار، کم‌بیش، نیش قلم بر نی‌نی چشم نشانده‌اند. هرچند هنوز این جای نامه‌های فراگیر و خورند تاریخی در این زمینه به دیده خالی می‌نماید؛ استادانی گران‌سنگ همچون بهرام بیضایی، ابوالقاسم جنتی‌عطایی، جمشید ملک‌پور و... روند نشست و گشت و فراگشت و شکست نمایش در ایران و بنیاد نمایش در ایران و ادبیات نمایشی در ایران را چنان شایسته پرداخته‌اند که امروزه دانسته است که در کدامین روز شمارگان و به‌دست کدامین نامداران، چه کارهایی چهره نموده‌اند و این پدیده انسانی چه سیری بی سر نهاده است. پس هدف بازآوردن سخنان این بزرگان و ریسه کردن نام‌ها و شمارگان تاریخی نیست مگره رهگشای بررسی و هموارگر تحلیل شود که آماج نهایی این نامه همان است.