نویسنده: لف شیستوف
   ترجمه : فرهاد کربلایی
 

آنچه روس با آن در کشمکش است و رودررویش فریاد می کشد خودِ زندگی نیست، بلکه تنها فرهنگ اروپایی است که به روان او عرضه شده و به او گزند می رساند. این تراژدی بیش تر یک مورد جراحی است تا یک تراژدی واقعیِ روح.
در شستوف یکی از این پس زنی ها به معرض نمایش گذاشته می شود. درست است که به نظر می رسد او فقط مرتجع و مخرب باشد، اما سرانجام می تواند با پیچاندن دماغ اروپا اندکی به نشاط آید؛ پس نسبتاً آزاد است. ایدئالیسم اروپایی ملعنت است، اما بیش از آن کمی خنده دار است. ما در بی تفاوتی نو و نیمه مسرورِ شستوف احساس استقلال تازه ای می کنیم.
او فقط دماغ ایدئالیسم اروپایی را می پیچانَد. هیچ موعظه نمی کند: پس دوباره و دوباره مخالفت می ورزد. او هر گونه انتساب به یک ایدۀ مرکزی را مطلقاً رد می کند. بسیار می ترسد که مبادا این هم دیرک خاربستِ نفرت انگیزِ یک ایدئال دیگر از آب درآید. همه چیز ممکن است؛ این به راستی فریاد کانونی اوست. این نیهیلیسم نیست؛ تنها رهایش روان انسانی از قیود کهن است...