فضای فرهنگی روسیه در نیمه دوم قرن نوزدهم همراه با شکوفایی ادبیات روسی و اندیشه اجتماعی بود که در نهایت به انقلابی انجامید که شاید بیشتر از هر انقلاب دیگری در جهان مورد بحث و مناقشه قرار گرفته است. اما وضعیت روسیه پیش از انقلاب به‌گونه‌ای بود که حتی مارکس هم هیچ رسالتی برای حکومت تزاری روسیه قایل نبود. مارکس در بخشی از این کتاب درباره روسیه که در میانه قرن نوزدهم می‌نویسد، این پرسش را پیش می‌کشد که: «چگونه این قدرت یا این شبح قدرت با آنکه بشریت را با تجدید یکه شاهی جهانی تهدید می‌کرد، توانست به چنان ابعاد غول‌آسایی دست یابد که از سویی مورد تکریم و از دیگر سو، مورد تکفیر واقع شود؟»