«چکامه‌های روشنایی» تخیلی از زیست مانی نقاش است. بستری که به نویسنده اجازه داده است به بهانه‌ی بازسازی مسیر کلی زیست این شخصیت تاریخی خاورمیانه، اندکی از دغدغه‌های فردی‌اش را بیان کند. این چنین است که داستان‌های گوناگون به هم می‌آمیزند. این چنین است که مانی در ناکجاآبادی تصویر می‌شود که در آن نقش و نقاشی نیست. این چنین است که مانی، همچون ارداویراف به آسمان‌ها می‌رود، از شهر‌های خیالی عبور می‌کند به جستجوی نقاش!

 این نمایشنامه شامل سه موخره‌ تحلیلی در بخش انتهایی کتاب است که خاستگاه‌ها و مقاصد این نمایشنامه را تحلیل می‌کنند. نخستین موخره با عنوان «ما کجای تاریخ ایستاده‌ایم» به قلم دکتر حمیدرضا شعیری نگاشته شده است. دکتر شعیری، نشانه‌شناس، معناشناس، کارگردان تئاتر و منتقد ادبی و هنری ایرانی و دانشیار گروه زبان فرانسه دانشگاه تربیت مدرس است. وی در تحلیل کوتاه‌اش دست به بررسی معناشناختی «چکامه‌های روشنایی» زده است. دومین موخره با عنوان «میوه‌ی درختی که به ریشه‌هایش فکر می‌کند» به قلم یغما گلرویی - ترانه سرا، نویسنده و مترجم- نوشته شده است. گرویی در موخره‌اش بر «چکامه‌های روشنایی» تلاش کرده است با بررسی پیشینه‌ی علی اتحاد به عنوان هنرمند تجسمی، عناصر اثر او و همینطور انتخاب شخصیت نخست‌ نمایشنامه یعنی «مانی نقاش» را تحلیل کند. سومین متن که طولانی‌ترین آن‌هاست با عنوان «زیستن با دیگری» به قلم مسعود شهریاری - شاعر، منتقد ادبیات و مدیر هنری رهافیلم- نوشته شده است. شهریاری در موخره‌ی بیست و شش صفحه‌ای اش یک به یک عناصر تاریخی، اسطوره‌ای و نشانه‌شناختی «چکامه‌های روشنایی» را رمزگشایی و تحلیل کرده است و به طور کلی این متن را در بستر دوره‌ی کاری علی اتحاد هم مورد واکاوی قرار داده است.