"فاتح بايستي در فتح يک کشور ترتيبي دهد که همه خشونت ها و بي رحمي هايش را يک جا و يک مرتبه مرتکب شود. و ضرورتي براي تکرار و تداوم هرروزه آن نباشد. ضربات را بايد يک جا و يک باره وارد کرد تا به خاطر دوام کوتاه، کمتر دردناک باشد و زودتر فراموش شود. " آنچه از نظر مبارک گذشت گوشه اي از توصيه هاي مشعشعانه نيکولو ماکياولي معروف به شهريار بود در کتابي به همين نام. کتابي ضاله که گويا شيطان در آن حلول کرده و بايد با کلي پوف و ورد و بخور جادويي سراغ آن رفت چرا که نويسنده آن غول بي شاخ و دمي است رسواي عالم و آدمي که نه پرواي اخلاق دارد و نه بويي از انسانيت برده است. تو گويي تسخير اجنه ماکياولي را به نوشتن اين کتاب جيبي ستمگران برانگيخته و رهسپار کاخ قدرتمندان کرده است تا بناي بيداد گذارند و با مشت و لگد به جان مردم بينوا بيفتند. اما شهريار در حقيقت اوج نبوغ يک سياستمدار باهوش است که بالا بردن آگاهي سياسي حاکم و محکوم را به عنوان هدف اخلاقي و سياسي خود دنبال مي کند.به اين جملات که دقيقا پس از سطرهاي آغازين که خوانديد آمده است دقت کنيد:"احسان را بايد ذره ذره و به تدريج جاري کرد تا بهتر کام دهد و دوام بيشتري داشته باشد. و پيش از هرچيز، شهريار بايد آنچنان با رعايايش سلوک کند که هيچ اتفاق خير يا شري نتواند او را از مسيرش منحرف کند و شهريار با سربازان و رعايايش بايستي به طريقي يکنواخت عمل کنند، زيرا در زمان هاي ناجور ضرورت ايجاب مي کند که به همان نحوه نيکي و شادي عمل کنند. زيرا وقتي قهر و زور از حد گذشت و تعادلش به هم خورد، راه به جايي نخواهد برد." اگر مي خواهيد به بلنداي افکار اين نابغه سياسي پي ببريد، شهريار را بخوانيد به اضافه مقاله روشنگر فردريش هگل درباره او. فردريش هگل معتقد است شهريار را بايد با توجه به تاريخ قرون قبل از ماکياولي، و در نظر داشتن اوضاع معاصر او در ايتاليا خواند و درک کرد. در آن صورت نه تنها شهريار توجيه پذير است، بلکه ايده مکتوم در کتاب به صورت تفکري عميق و بزرگ و واقعي ظاهر خواهد شد، که زاييده ذهني بي نظير و واقعا سياسي است، که به طرزي والا و بسيار اخلاقي و نجيبانه فکر مي کرد.