گوته در این کتاب، یکی از دیرپاترین روابط انسانی، یعنی رابطه‌ یک زوج و پیچیدگی‌های ناشی از تقابل احساس و اخلاقیات حاکم بر این رابطه را به ‌تصویر می‌کشیده است. این رمان توسط معاصران گوته، به عنوان یک اثر جنجالی نامیده شد و گفته ها و ناگفته های بسیاری را درباره رابطه زوج مذکور در بر می‌گیرد.

سبکی که گوته در نوشتن رمان «خویشاندوی‌های اختیاری» به کار گرفت باعث شکل گیری یک جریان در داستان‌نویسی ادبیات جهان شد که به دنبال آن، آثاری چون «مادام بواری»، «آنا کارنینا» و «افی بریست» نوشته و چاپ شدند. گفته می‌شود که زمانی که توماس‌مان کتاب «کوه جادو» را می‌نوشت و بیش از آن، سرگرم نگارش «مرگ در ونیز» بود، در جست‌وجوی تعادل میان حس و اخلاق، این رمان گوته را بیش از ۵ بار خواند.