یکی از نامدارترین متفکران قرن نوزده میلادی، ویلهلم فریدریش هگل (1770 ـ 1831) است. وی در شهر اشتوتگارت (در آلمان) در خانواده‌‌ای از طبقه‌ی متوسط و دیندار به دنیا آمد. همچون شلینگ فارغ التحصیل رشته‌ی الاهیات از دانشگاه ینا بود و همچون او از شغل معلمی سرخانه شروع کرد و به استادی در دانشگاه راه ‌برد. جوانی خود را با تفکرات پر شور در حمایت از انقلاب فرانسه و نیز دوستی با هولدرلین و شلینگ ‌گذراند.
هگل در کتاب «پدیدارشناسی جان»، می‌گوید: "اندیشه‌ها هنگامی سیال می‌شوند که اندیشه، (این داده‌شدگی درونی)، خود را چون برآیند بازبشناسد،... نه با کناره‌گیری و گوشه‌گزینی، بل با فروگذاریِ ثباتِ نهادگی خود،...؛ از راه این حرکت است که اندیشه‌های محض تبدیل به مفاهیم ( Begriff) می‌شوند و ... تنها در همین حالت است که همانی که هستند که در حقیقت هستند؛ حرکت‌های خودفرمان؛ ...