از میان خیل آدم‌ها و چیزها و نیز در میان بیشمار جاها و حتی روزها، برخی‌شان با قصه و روایت سرشته شده است؛ مثلا «جایی» چون دماوند، «کسی» چون رستم، «وقتی» چون نوروز، و «چیزی» چون تخت‌طاووس. آیا توجه به حیثیتِ افسانه‌ایِ این امور، دور شدن از حقیقت آنهاست و یا تقرب به آن؟

در این کتاب به دو شخصیت پرداخته‌ایم؛ «شیخ بهایی» از میان افراد و «توپ مروارید» از میان اشیاء. شیخ بهایی عالم پرآوزه عصر صفوی بود که نزد ایرانیان به مقام معماری افسانه‌ای ترفیع یافت، تا جاییکه طراحی بسیاری از بناهای باشکوه اصفهان را به وی نسبت داده‌اند. توپ مروارید نیز توپ جنگی است که نزد اهالی تهران به تدریج به شی‌ای محترم و صاحب کرامت تبدیل شد. از خلالِ توصیف این دو شخصیت روایی قصد داریم تمناها و آمال و آرزوهای فرهنگی را احصا کنیم که این دو را ساخته و پرداخته است...