برای مردی که او را یکی از بزرگ‌ترین کتاب‌خوان‌های همه‌ی اعصار لقب داده‌اند بی‌شک بدترین عذابی که از آسمان می‌توانست نائل شود مصیبت کوری بود. جالب آن‌جاست پروردگار درست موقعی شوخ طبعی‌اش گل کرد که بورخس به ریاست کتاب‌خانه‌ی ملی آرژانتین منصوب شده بود و به قول خودش «کتاب‌ها و کوری» با هم به او اعطا شد. با وجود نابینایی روشنایی درون بورخس خاموش نشد و او از پا ننشست. هم‌چون‌آن می‌خواند و می‌نوشت، اما نه با چشمان و دستان خودش. تقریبن از هر کسی که می‌توانست خواهش می‌کرد ساعاتی را به آپارتمان او بیاید و برای‌اش کتاب بخواند.

در سال ۱۹۶۴ بخت به یک جوان ۱۶ ساله به نام «آلبرتو مانگوئل» رو کرد. بورخس روزی بعد از خرید دو کتاب از کتاب‌فروشی محبوب‌اش، «پیگمالیون،» از فروشنده‌ی جوان آن، یعنی آلبرتو، تقاضا کرد که اگر فرصت دارد عصرها برای قرائت به منزل او بیاید؛ و به این ترتیب مانگوئل به خیل کسانی که برای بورخس کتاب خوانده‌اند پیوست. این دیدارها از سال ۱۹۶۴ تا ۱۹۶۸ ادامه یافت و فرصتی بود تا جوانک علاقه‌مند به ادبیات به دنیای پیرمردی اعجوبه و یگانه در معلومات پا بگذارد.

مانگوئل سال‌ها بعد خود به «کتاب‌خوان» و نویسنده‌ای مشهور تبدیل شد. طبیعی‌ست که قدر شانسی را که در جوانی به او رو کرده بود دانست و دست به نگارش کتابی از تجریبات‌اش «با بورخس» زد. و حالا این کتاب، به‌رغم کوتاهی‌اش، دری‌چه‌ای‌ست برای درک و فهم به‌تر جهان فکری و داستانی بورخس و گوشه‌هایی از زنده‌گی صوفی‌وار و ساده و بی‌پیرایه‌اش. حسن بزرگ «با بورخس» این است که، برخلاف اغلب بیوگرافی‌ها، روایتی‌ست دست اول از زبان کسی که خود بی‌واسطه و از نزدیک روزگاری را با بورخس به سر برده است.

«با بورخس» شامل روایت‌ها و اطلاعات جالبی از بورخس است: تصویر کاملی از آپارتمان او، اتاق‌ها و کتاب‌های‌اش، زنده‌گی او با مادر پیر و گربه‌اش، دعاخواندن هر روزه‌اش پیش از خواب، نحوه‌ی گذران روزهای‌اش، دیدارش با نویسندگان و علاقه‌مندان‌اش از جمله «ماریو بارگاس یوسا»ی آن موقع جوان، و نیز رابطه و دوستی‌اش با نزدیک‌ترین یار و هم‌قلم‌اش «بیویی کاسارس.»

البته مانگوئل خود را در چارچوب خاطره‌نویسی صرف محصور نمی‌کند. او در طول کتاب‌اش بررسی نسبتن جامعی از اسلوب کار بورخس، جای‌گاه او در ادبیات، و سلیقه‌ها و باورهای ادبی‌اش ارائه می‌دهد. سبک روایت او موجز و دقیق است و بیوگرافی و نقد را در هم می‌تند؛ فقط روی نکات مهم تمرکز می‌کند و به دام وراجی و، به‌خصوص، خودنمایی نمی‌افتد. این است که کتاب‌اش بسیار خواندنی و جذاب است و پرتره‌ای از بورخس نقش می‌کند که حتی برای آنان که با زندگی و آثار او آشنایند تازگی دارد.