(نیم‌نگاهی به مولوی)

نویسنده : مسعود خیام

 امروز می‌خواهیم مثنوی بخوانیم. زبان فارسی گویندگان فراوانی دارد اما شش شاعر مثل تاج بر تارک آن می‌درخشند. به ترتیب تاریخ: فردوسی، خیام، نظامی، سعدی، مولوی، حافظ. آشنا نشدن با هر کدام، جفای جدی به خود ما خواهد بود. وقتی از مولوی اسم می‌بریم دو اثر مهم را در نظر داریم: «دیوان شمس تبریزی» و «مثنوی معنوی». کتابی که در دست دارید کوتاه‌شده مثنوی است. در شرح مثنوی اگر امساک نکنیم کار حجیم می‌شود. سینه مولانا پر از سخن است اما از حجم می‌پرهیزد.

گر بگویم شرح این بی‌حد شود/ مثنوی هفتاد من کاغذ شود

کوشش این کتاب به خلاصه‌نویسی خواهد بود. بسیاری حرف‌ها که می‌تواند در مقدمه بیاید و آن را ملال آور کند در متن کتاب پخش شده است اما، هر نوع خلاصه‌نویسی مثنوی، به ورطه ایجاز مخل درمی‌غلتد. گروه خونی انسان علمی معاصر با مولانا همخوان نیست. مولانا با هر چه علم و فلسفه و تعقل زمینی است مخالفت می‌کند. مثنوی معنوی مولانا پر از اشارات و تمثیلات دینی است. از آن‌جایی که سوژه دین بسیار حساسیت‌برانگیز است و من هیچ تخصصی در این زمینه ندارم در این کتاب به حوزه دین وارد نمی‌شوم و آن را برای اهل الهیات می‌گذارم.